Trọng tài bóng đá có nhiều đẳng cấp: trọng tài quốc tế, trọng tài quốc gia, trọng tài tỉnh, trọng tài huyện và trọng tài làng. Trọng tài làng hiểu biết luật bóng đá không nhiều, phần lớn họ vận dụng theo cảm tính nhưng một lòng, một dạ bảo vệ cho sự công bình. Anh Lê Văn Cảnh là một trường hợp như vậy. Năm 1989, xã Cẩm Châu được mùa lớn, liền tổ chức tranh giải bóng đá giữa các đội sản xuất để mừng công. Đội đoạt chức vô địch giải một con heo quay và 4 tạ thóc. Sau vòng đá loại đầy cam go, đội 5 đội 7 vào chung kết để tranh chức vô địch. Đối với hai đội chỉ giỏi sản xuất lúa trên đồng ruộng thì đây là một sự kiện bất ngờ và trọng đại, làm bà con xã viên mất ăn, mất ngủ bàn tán xôn xao. Trọng tài của trận chung kết theo Ban tổ chức giải, ngòai anh lê Văn Cảnh, không ai có thể đủ bản lĩnh để điều khiển. Nhưng ngặt nỗi, anh Cảnh là người đội 5, đời sống gia đình anh gắn liền với đội 5 và 3 sào ruộng khoán. Liệu anh có bị chi phối bởi sức ép kinh tế mà làm nghiêng cán cân công lý?
Sau nhiều phiên họp bàn cãi quyết liệt, cuối cùng, Ban tổ chức giải vẫn không thể chọn ai khác ngoài anh Lê Văn Cảnh. Trận chung kết sắp bắt đầu, nhưng khí thế của trận đấu đã bừng bừng sôi động khi loa phóng thanh của Ban tổ chức công bố tên trọng tài chính. Hôm ấy, anh Cảnh mặc bộ đồ màu đen với giày, tất, trông khá tươm tất và hùng dũng. Giờ thi đấu đã điểm! Lúc anh Cảnh bước vào sân thì một bàn tay to lớn thò ra nắm chặt tay anh, giữ lại, rồi chòm râu nửa đen nửa bạc của ông đội trưởng chọc thẳng vào tai anh:
- Ba sào ruộng khoán ưu tiên cho Cảnh, sáng nay anh đã cho tổ thủy lợi đổ nước vào đầy rồi. Xong trận đấu, nhớ liên hệ với tổ phân công để nhận phân bón đặc biệt. Cố để đội 5 mình đoạt chức vô địch nghe!
Anh Cảnh đỏ bừng mặt. Vừa lắc mạnh tai ra khỏi chòm râu của ông đội trưởng thì 1 chòm râu khác ngắn hơn nhưng quyết liệt hơn của ông đối phó lại áp vào:
- Phần đất, phần giống, phần nước đều ưu tiên cho ba sào ruộng của mi, phải làm sao cho đội 5 vô địch đó!
Ra đến giữa sân, hai vành tay của anh Cảnh vẫn chưa bớt đỏ. Anh Cảnh nhìn đồng hồ, giơ thẳng một cánh tay, rồi thét lên tiếng còi... Sau tiếng còi dũng mãnh và kì diệu, anh không còn nhớ đến mình là ai, anh hóa thân và nhập cuộc và sự công bình. Trận đấu càng lúc càng gay cấn, dữ dằn trong tiếng hò reo vang dội như sóng tràn bờ. Sau 88 phút thi đấu chưa đội nào ghi bàn. Bỗng đến phút 89, ngay sát khung thành của đội 5, trong một pha truy cản hoảng loạn, một hộ vệ của đội 5 lóm lỉnh xoay lưng nhanh về phía khán giả của đội 7, lấy tay chặn đường bóng, cứu một bàn thua khó tránh khỏi. Đường bóng rất nhanh, tình huống thì xảy ra trong hỗn loạn và cát bụi mù mịt, khó ai trông thấy. Nhưng anh Cảnh thì thấy rất rõ. Anh sẽ xử lý ra sao với một ý đồ phạm luật có tính toán? Anh đưa còi lên... lưỡng lự trong một giây... hình ảnh vợ con của ba sào ruộng khoán quanh quẩn đâu đây... Và cũng một giây, giữa sự giằng co của lý trí và tình cảm, anh quyết định đứng về phía danh dự của trọng tài. Thét lên tiếng còi làm rung động cả sân bãi rồi uy dũng giống như một võ tướng, anh chỉ thẳng tay vào chấm phạt đền: đội 5 bị phạt Penalty. Sau quả đá phạt thành công của đội 7, cả sân bãi ngạc nhiên khi thấy anh trọng tài làng Lê Văn Cảnh ngã khụy xuống với hai hàng nước mắt ròng ròng.