1. Khái niệm về Quản lý CSVC & TBGD:

Quản lý CSVC và TBGD là tác động tích cực của người quản lý nhằm xây dựng, phát triển và sử dụng có hiệu quả hệ thống CSVC và TBGD phục vụ đắc lực cho công tác GD và ĐT.

Nội dung CSVC và TBGD mở rộng đến đâu thì tầm quản lý cũng phải rộng và sâu tương ứng:

- CSVC và TBGD chỉ phát huy được tác dụng tốt trong việc giáo dục, đào tạo khi được quản lý tốt. Do đó đi đôi với việc đầu tư trang bị, điều quan trọng hơn là phải chú trọng đến việc quản lý CSVC và TBGD trong nhà trường.

- Do CSVC và TBGD  là một lĩnh vực vừa mang đặc tính kinh tế - giáo dục, vừa mang đặc tính khoa học- giáo dục do đó quản lý một mặt phải tuân thủ :

+ các yêu cầu chung về quản lý kinh tế, khoa học.

+ Các yêu cầu quản lý chuyên ngành giáo dục.

Quản lý CSVC và TBGD là một trong những công việc của người cán bộ quản lý, là đối tượng quản lý trong nhà trường. Bộ GD và ĐT đã coi việc đổi mới quản lý trường học là một trong những biện pháp cơ bản để nâng cao chất lượng GD và ĐT.

2. Nội dung về Quản lý CSVC & TBGD:

2.1. Xây dựng và bổ sung thường xuyên:

Quá trình xây dựng và bổ sung thường xuyên giúp hình thành một hệ thống hoàn chỉnh CSVC và TBGD (trường sở, sách, thư viện và thiết bị giáo dục) :

Xây dựng trường sở với các khối công trình đặc biệt là hệ thống lớp học, phòng thí nghiệm, phòng thực hành, phòng bộ môn.

Mua sắm TBGD theo yêu cầu của chương trình và kế hoạch trang bị của trường.

Tổ chức tự làm, sưu tầm TBGD.

Nếu kinh phí có hạn nên lựa chọn những thứ cần thiết, cơ bản trang bị trước, cần trang bị một số phương tiện Nghe – Nhìn, đưa máy vi tính vào mục đích dạy học, tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh tiếp cận các phương tiện dạy học hiện đại hiệu quả cao.

Phải có kế hoạch xây dựng, trang bị CSVC trước mắt và lâu dài cho nhà trường bằng các nguồn lực khác nhau : ngân sách Nhà nước, nhân dân đóng góp, giáo viên và học sinh tự làm.

2.2, Duy trì, bảo quản CSVC & TBGD

Bảo quản theo chế độ quản lý tài sản của nhà nước: thực hiện chế độ trách nhiệm theo quy chế quản lý tài sản, thực hiện chế độ kiểm kê, kiểm tra…

Bảo quản theo chế độ đối với dụng cụ, vật tư khoa học kỹ thuật: cần quan tâm đến ảnh hưởng của thời tiết, khí hậu, môi trường cất giữ....đến các loại dụng cụ tinh vi, đắt tiền (như dụng cụ quang học, điện tử, máy tính...). Cần có kinh phí để mua vật tư, vật liệu có việc bảo quản.

Thực hiện đúng quy trình và phương pháp bảo quản theo hướng dẫn của nhà sản xuất và tuân thủ những quy định chung về bảo quản

2.3, Sử dụng CSVC và TBGD

Mọi thiết bị đều phải thông qua việc sử dụng vào mục tiêu GD, dạy học mới phát huy hiệu quả. Để sử dụng tốt, cần một số điều kiện kèm theo :

CSVC phải đủ về số lượng, tốt về chất lượng, được bảo quản tốt và đặc biệt được tổ chức quản lý và sử dụng hợp lý.

Các điều kiện đảm bảo về kỹ thuật, môi trường

Việc sử dụng TBGD có liên quan đến nhận thức, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và thói quen của người sử dụng.

Để sử dụng tốt phải giải quyết một số vấn đề:

- quản lý như đầu tư trang bị, tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng,

- khai thác, nâng cao trình độ nghiệp vụ, kỹ thuật và kỹ năng cho giáo viên,

- thực hiện nghiêm túc các quy định về chuyên môn

2.4. Quản lý trường học

Tận dụng toàn bộ hệ thống trường sở vào mục tiêu đào tạo với khoảng thời gian tối đa cho phép.

Quy mô trường lớp phụ thuộc vào nhiều dữ kiện của tính toán ban đầu và nhu cầu thực tế.  quy mô đó phải phù hợp với khả năng tổ chức, quản lý của nhà trường: không nên vượt quá 45 học sinh.

Diện tích mặt bằng được xác định trên cơ sở số lớp, số học sinh và đặc điểm vùng với bình quân tối thiểu : khu học là 12-14m2/1học sinh, khu ở cần đảm bảo 12m2/1 HS đảm bảo cả mặt bằng cho vui chơi, luyện tập thể thao, văn nghệ, cho việc xây dựng xưởng trường, vườn trường.

Mẫu thiết kế trường học thực hiện theo quy định của Bộ GD và ĐT cho từng vùng.

Khuôn viên trường phải có hàng rào bảo vệ ( tường, hàng rào cây xanh) cao tối thiểu 1,5m.

Cổng trường và hàng rào phải đảm bảo an toàn, các yêu cầu về kiến trúc và thẩm mỹ

Các khối công trình bao gồm :

- Khối phòng học.

- Khối nhà ở cho giáo viên.

-  Khối phòng phục vụ (phòng thí nghiệm, kho TN, thư viện,...).

- Khối hành chính quản trị ( phòng Hiệu trưởng ; Phó hiệu trưởng ; phòng đoàn thể ; văn phòng ; phòng y tế ; phòng kho ; phòng thường trực).

- Khu sân bãi cho hoạt động GD thể chất.

- Khu nhà, xưởng, vườn ... cho việc hướng nghiệp, dạy nghề,

- Khu đất xây dựng cần được ngăn cách bởi hàng rào

Phòng học : Đảm bảo:

- Diện tích cần thiết là 1,27-1,4m2/1 học sinh.     - Hướng ánh sáng tự nhiên từ trái qua phải ( đối với học sinh) ; đảm bảo đủ ánh sáng tự nhiên

- Tổng diện tích các cửa sổ tối thiểu bằng khoảng 1/5 diện tích nền phòng.

- Có hệ thống cửa 2 lớp ( kính, chớp hoặc panô) phù hợp cho từng mùa.

- bàn học sinh 2 chỗ ngồi, mặt bàn 0,5*1,1m2, cao 0,68m đến 0,75m.

- Mỗi học sinh một ghế.

- Bàn quầy và ghế tựa cho giáo viên ( độ rộng mặt bàn cho các bộ môn có thực nghiệm 0,65m*1,8m ; Các môn khác 0,65m*1,2m.

- Bục giảng cao từ 0,25m đến 0,3m.

- Hệ thống đèn chiếu sáng, quạt và có điều kiện trang bị rèm che.

- Có thể trang bị tủ ( để trên sàn hoặc treo tường chứa TBGD).

-Tuỳ theo đặc điểm môn học và các yêu cầu khác cần có trang trí lớp học phù hợp.

Phòng thí nghiệm và phòng bộ môn :Trên cơ sở một phòng học hoàn chỉnh tăng cường thêm các yếu tố sau :

- Hệ thống cung cấp điện an toàn (<42V) đến bàn học sinh.

- Hệ thống cấp nước cho từng dãy bàn.

- Hệ thống cấp  khí đốt ( nếu có điều kiện ) chung cho cả phòng

- Hệ thống màn che tối (để làm thí nghiệm quang học).

- Phòng kho chứa TBGD có cửa thông sang phòng thí nghiệm, phòng bộ môn.

- Hệ thống đảm bảo an toàn ( chống mất cắp, phòng chống hoả hoạn, xâm thực của môi trường...)

- Hệ thống trang bị kỹ thuật đặt tại chỗ (máy chiếu, màn ảnh, máy tính, Video, bàn có bánh xe và các thiết bị hỗ trợ khác...)

2.5. Quản lý thư viện trường học

Tổ chức thư viện:

- Thiết bị thư viện bao gồm tủ, giá, kệ sách, tủ thư mục, bàn ghế đọc sách báo, tra cứu tài liệu, có hệ thống ánh sáng tốt, có các loại sổ sách quản lý thư viện.

- Cần phân loại sách báo, tạp chí sao cho dễ sử dụng, dễ tìm.

- Cần có khoảng trống trong mỗi bộ phận sách để tiếp nhận sách mới và thiết lập quy trình bổ sung sách thường xuyên.

Lựa chọn sách cho thư viện :

- Sách của thư viện cần có nội dung đặc trưng về giáo dục – đào tạo và xã hội.

- Kiên quyết loại trừ sách có nội dung xấu ra khỏi thư viện và hạn chế sách báo có nội dung xa với chức năng nhiệm vụ của một thư viện trường học.

- Phát huy hiệu quả sử dụng của thư viện bằng các hình thức sử dụng sách linh hoạt như đọc tại chỗ, cho mượn, cho thuê và khuyến khích việc mua sách, xây dựng tủ sách gia đình, tủ sách cá nhân...

2.6. Quản lý thiết bị giáo dục

Để xây dựng được một hệ thống trang thiết bị giáo dục hoàn chỉnh cho dạy và học là một việc lâu dài và tốn kém:

Phải xây dựng từ ít tới nhiều, từ đơn giản tới hiện đại, bám sát vào nội dung chương trình, sách giáo khoa, vào việc thực hiện cải tiến và đổi mới phương pháp giáo dục

Dựa vào nhiều nguồn lực khác nhau : nhà nước và nhân dân, thầy và trò, mua sắm và tự làm, sưu tầm, tận dụng những máy móc, vật liệu phế thải trong đời sống nhưng còn có ích trong nhà trường.

Vai trò:

Bằng thực nghiệm và trực quan, thực hành tạo ra hoạt động toàn diện ( vận động và tư duy) và tích cực của người học, giúp họ tự tìm ra các vấn đề cho chính mình một cách chủ động theo triết lý  “Tôi làm, tôi hiểu” và phương pháp “tập phát minh”

Để đạt được mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục:

- Phòng thiết bị giáo dục, phòng thực hành

- Phòng thí nghiệm hoặc hệ thống phòng bộ môn đủ tiêu chuẩn.

- Thiết bị giáo dục các môn học

- Các tài liệu trực quan ( tranh, ảnh, bản đồ, biểu bảng ,hình trên phim trong suốt...)

- Các mô hình tự nhiên và nhân tạo

- Các dụng cụ thực nghiệm ( tái tạo quy luật các sự vật, hiện tượng tự nhiên cũng như sự vận động của chúng.

- Các phương tiện kỹ thuật.

- Những điều kiện hỗ trợ khác như : hệ thống cấp điện, nước, phòng chuẩn bị...