I- KHÁI QUÁT CHUNG

1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM

Tranh chấp trên thị trường chứng khoán rất đa dạng và phức tạp. Đây là những xung đột về quyền và lợi ích phát sinh giữa các chủ thể khi tham gia thị trường chứng khoán và được thể hiện ra bên ngoài dưới dạng nhu cầu cần giải quyết thông qua hình thức nhất định theo quy định của pháp luật.

Tranh chấp chứng khoán mang những đặc trưng sau:

- Về phạm vi chủ thể: chủ thể của tranh chấp trên thị trường chứng khoán phải là tổ chức, cá nhân tham gia thị trường chứng khoán. Tổ chức, cá nhân được coi là tham gia thị trường chứng khoán khi họ thực hiện một hoặc một số hoạt động mà theo quy định của pháp luật những hoạt động đó chỉ được phép diễn ra trên thị trường chứng khoán. Các chủ thể này bao gồm:

+ Tổ chức phát hành thực hiện hoạt động hào bán chứng khoán.

+ Tở chức kinh doanh chứng khoán.

+ Nhà đầu tư gồm các tổ chức, cá nhân thực hiện hoạt động đầu tư vào thị trường chứng khoán thông qua việc mua và bán chứng khoán nhằm mục đích kiếm lời.

+ Ngân hàng giám sát, ngân hàng chỉ định thanh toán

+ Trung tâm lưu ký chứng khoán và tổ chức lưu ký chứng khoán.

+ Sở giao dịch chứng khoán và các thành viên.

- Về đối tượng tranh chấp: đối tượng của tranh chấp trên thị trường chứng khoán là quyền và lợi ích giữa các chủ thể có được do tham gia thị trường chứng khoán. Đối tượng tranh chấp này gồm hai nhóm, nhóm bao gồm các quyền và lợi ích phát sinh trên thị trường chứng khoán dựa trên cơ sở thỏa thuận của các bên, thường được thể hiện qua các hợp đồng hai bên ký kết (Hợp đồng bảo lãnh phát hành chứng khoán, hợp đồng tư vấn chứng khoán, hợp đồng môi giới chứng khoán, hợp đồng quản lý danh mục đầu tư, hợp đồng quản lý quỹ đầu tư,...). Nhóm thứ hai bao gồm các quyền và lợi ích mặc nhiên phát sinh giữa các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán theo quy định của pháp luật ( quyền được nhận thông tin chính xác từ tổ chức phát hành, tổ chức niêm yết,...).

- Về giá trị của tranh chấp: Không giống như việc xác định giá của các hàng hóa giao dịch trên các loại thị trường thông thường, giá trị của chứng khoán phụ thuộc vào nhiều yếu tố mà quan trọng hơn là giá chứng khoán không ổn định. Do đó, việc xác định giá trị của tranh chấp phát sinh trên thị trường chứng khoán là vô cùng khó khăn.

tr410 Giaso trình