Lệ Sa không biết người khác bắt đầu từ mấy tuổi thì hình thành trí nhớ. Nhưng ký ức trong em từ rất sớm đã hình thành.

Ví dụ như, em chưa bao giờ gặp qua cha mẹ của mình. Em chỉ có ông ngoại.

Ví dụ như, em có một ông ngoại siêu cấp lợi hại. Cái gì ông ngoại cũng biết, ông dạy em viết chữ, dạy em bảng cửu chương, còn có học thuộc thơ cổ. Ông ngoại là một giáo viên dạy hóa học hiền hoà đã về hưu.

Ở trong thị trấn nhỏ, sống một cuộc đời đơn giản bình thản, nhưng Lệ Sa rất hạnh phúc. Lúc thời tiết tốt, ông ngoại sẽ dùng xe đạp chở em cùng đi câu cá. Em ngồi ở yên sau xe đạp, đung đưa hai chân đếm mây trắng trên trời.

Người trong thôn ít, mọi người đều có một chút quan hệ thân thích sâu xa nào đó.

Trong trí nhớ của Lệ Sa, ông ngoại hầu như chưa từng nổi giận, trên khuôn mặt luôn mang nụ cười, quan hệ với mọi người rất tốt, đi ra ngoài một vòng, từ rất xa đã có người chào hỏi "thầy Lạp", dù cho mua thức ăn, cũng sẽ được nhiều hơn người khác ít hành lá, tỏi, gừng.

Thứ bảy sẽ có học trò của ông ngoại đến nhà học thêm, có khi ông ngoại còn nấu đồ ăn để học trò ở lại dùng cơm, tài nấu nướng của ông ngoại là hạng nhất, rất nhiều học trò thậm chí còn xin người lớn trong nhà đóng thêm tiền học để được ăn cơm ông ngoại nấu.

Ông ngoại tốt như vậy, không có gì mà ông ngoại không làm được.

Lệ Sa còn nhớ rõ buổi sáng hôm đó, là ngày đầu tiên vào nhà trẻ. Em mặc chiếc váy ông ngoại mới mua cho, ngoan ngoãn ngồi vào bàn ăn cháo, trên chiếc ghế bên cạnh là cái cặp mới tinh, màu hồng, hình con thỏ có hai cái lỗ tai thật dài rủ xuống, là ông ngoại nhờ người mua về từ trên thị trấn.

Lệ Sa rất thích cặp mới, còn muốn đeo đi ngủ, nhưng ông ngoại ngăn cản.

Ăn được nửa chén cháo, ông ngoại cười nói: "Đúng rồi, quên lấy trứng gà đỏ cho Sa Sa rồi."

Theo phong tục ở nông thôn, ngày đầu tiên trẻ em đi học, phụ huynh sẽ chuẩn bị hai cái trứng gà đỏ, đem theo đến trường học ăn.

Lệ Sa thật không nghĩ tới, đây là câu nói cuối cùng mà ông ngoại nói với mình.

Đợi một lúc, không thấy ông ngoại đi ra. Trong nhà bếp bỗng nhiên truyền đến một tiếng vang lớn, giống như có một vật nặng rơi xuống. Lệ Sa gọi ông ngoại một tiếng, không có tiếng trả lời, lập tức trượt xuống ghế, nhanh chóng chạy vào trong bếp.

Chạy tới cửa liền sững lại, một quả trứng gà đỏ tươi lăn đến bên chân, Lệ Sa nghi hoặc mà nhìn sang, trong tay ông ngoại cầm một quả trứng gà khác, sắc mặt của ông ngoại đã biến thành màu tái xanh.

Ngày hôm đó, Lệ Sa không đến nhà trẻ.

Chuyện tiếp theo hoàn toàn mơ hồ, có người tới thay cho em bộ đồ tang màu trắng. Người lớn trong thôn đến giúp một tay, tạo thành một tang lễ tạm thời trong nhà.

Lệ Sa ngồi một mình trên chiếc ghế đẩu, bên tai tràn ngập các loại thanh âm, tiếng khóc, tiếng ai oán, còn có tiếng mọi người thảo luận chuyện hạ táng, hoả táng các loại.

Còn có những người mà Lệ Sa hay gọi là cậu, là dì đứng cách đó không xa đang bàn tán mấy câu nói.

"Nghe nói là nhồi máu cơ tim, đi rất nhanh, lúc con trai của bác Dương đến nhà đưa than, thi thể cũng đã lạnh rồi....."

"Thầy Lạp thật đáng thương, thông báo cho con gái của ông ấy chưa? Nghe nói là ở Bội Thành?"

"Con gái của thầy Lạp? Rất nhiều năm không có gặp rồi...." Một tiếng thở dài. "Nghe nói là không hiểu chuyện, lúc còn trẻ sinh con xong đã giao cho thầy Lạp, đứa bé gần sáu tuổi rồi, cũng không thấy cô ấy trở về thăm một lần....."

"Rốt cuộc là xảy ra chuyện gì, ba của đứa nhỏ đâu? Sao lại mang họ Lạp của thầy?"

"Nói nhỏ một chút, đứa bé vẫn còn ở đây....."

Thanh âm vốn càng lúc càng lớn kia lập tức được đè thấp xuống, thì thì thầm thầm. Giống như một khu rừng được bao trùm bởi một tầng lá dày vào mùa đông, không biết có con quái vật nào rình rập ở bên dưới. Có thể xuất hiện bất cứ lúc nào mà cắn người một cái.

"Chưa kết hôn đã sinh con, đối phương là người có tiền, không thừa nhận... Nên mới vào hộ khẩu Lạp gia."

Tuy mới gần sáu tuổi, nhưng ông ngoại đã dạy em nghe hiểu rất nhiều từ, thế nên nghe qua em liền biết ý nghĩa của mấy câu nói kia.

Lệ Sa im lặng không nói tiếng nào.

Ông ngoại đang nằm ở trong cái "hộp gỗ" kia, có người thay cho ông một bộ đồ khác. Lệ Sa từng nhìn thấy, là bộ đồ ông ngoại không thường mặc, được ủi cho thẳng tắp. Lúc còn sống, ông ngoại rất hay cười, bây giờ trên gương mặt mang một lớp bụi gỗ, bên môi như khẽ nhếch lên.

Như vậy thì "sẽ ra đi bình thản một chút", những người kia nói như vậy.

Mà những người kia vẫn còn ở bên cạnh thì thầm qua lại nên Lệ Sa không phản ứng, không nói gì.

Lúc trước ông ngoại từng dặn: "Lúc người lớn nói chuyện con nít không thể xen vào."

Cho nên em không có xen vào.

Nhưng mà bây giờ ông ngoại cũng không thể đứng dậy ngăn cản bọn họ.

Lệ Sa chậm rãi gục đầu xuống. Em cứ như vậy không nhúc nhích mà ngồi yên đó, áo tang màu trắng, thân thể nho nhỏ, giống như một pho tượng cứng ngắc.

Xung quanh người lớn đi tới đi lui, xử lý chuyện liên quan đến tang lễ. Có trưởng bối chú ý tới Lệ Sa, đưa cho em thức ăn.

Đến buổi tối, Lệ Sa muốn ở lại canh đêm, nhưng mà lời nói của trẻ con không có trọng lượng, em được đưa đến nhà của một người thân trong thôn để qua đêm.

Sáng sớm hôm sau, Lệ Sa được đưa trở lại tang lễ, dựa theo chỉ dẫn của người lớn mà dâng hương, quỳ lạy, đốt vàng mã.

Mặc dù đã là đầu thu, nhưng mà thời tiết vẫn còn nắng độc, di thể không được để lâu, nhất định phải đưa đi hoả táng, sau đó hũ tro cốt mới có thể đưa vào từ đường trong thôn.

Bà ngoại Lệ Sa mất sớm, ông ngoại chỉ còn một người con gái, một đứa cháu gái. Lúc ông qua đời còn chưa tới 60 tuổi, không thể coi là hỉ tang, chỉ có thể làm mọi thứ giản lược.

Nhưng mà dù có giản lược đến thế nào đi nữa, cũng nhất định phải có con gái đốt giấy để tang, ông lão làm chủ sự mang theo một chút tức giận hỏi: "Như vầy là sao đây? Con gái Lạp gia đến bây giờ còn chưa tới? Rất bất hiếu! Lúc cha mẹ còn sống, không thăm hỏi! Bây giờ cha mẹ không còn, cũng không về?"

Ông lão 75 tuổi, lúc tuổi còn trẻ từng đánh nuỵ nhân, từng làm bí thư chi bộ mấy khóa ở thôn, làm buôn bán trên biển, ở trong thôn có rất có tiếng tăm, bọn tiểu bối cũng gọi lão một tiếng "lão thúc công", lúc ông ta nổi giận những người trẻ tuổi cũng không ai dám lên tiếng.

Bây giờ mọi chuyện đều đã chuẩn bị xong, chỉ còn thiếu một người đáng ra phải có mặt từ sớm.

Lão thúc công còn muốn nói tiếp vài câu, ánh mắt quét đến chỗ Lệ Sa đang quỳ, đứa bé kia có đôi mắt đen nhánh, còn có cái quan tài vẫn chần chừ chưa đậy nắp, ông lão đem mấy câu muốn nói nuốt trở lại.

Con cháu ít, cuối đời không tốt.

Còn có chuyện gì làm cho người ta cảm thấy bi thương hơn chuyện này sao?

Lão thúc công nghĩ như vậy.

Lệ Sa vẫn không nói gì, quỳ ở trước quan tài, lần nữa biến mình thành một con tò he nhỏ cứng ngắc nặn bằng đất sét.

Vào lúc này, một cô gái từ ngoài cửa xông vào, đang lúc mọi người còn chưa kịp phản ứng, cô ta đã quỳ xuống, cách vài bước trước quan tài, thê thảm mà gào một tiếng: "Ba..."

Sau khi dập đầu lạy ba cái, người nọ vẫn cúi thấp đầu, hai vai run rẩy, nức nở không thôi. Cái cổ thon dài, trắng như tuyết, bộ dạng run rẩy không chút sức lực, hiện ra một vẻ đẹp mong manh dễ vỡ.

Hoàn cảnh xung quanh dường như ngay lập tức an tĩnh, chỉ còn lại tiếng khóc buồn bã trong vắt của người kia.

Lệ Sa không chớp mắt mà nhìn chằm chằm vào người đó, nhìn các bác, các dì xung quanh nức nở đến an ủi, nhìn vẻ mặt không đành lòng của mấy người đàn ông bên cạnh, ngay cả lão thúc công cũng quay mặt đi.

Bỗng nhiên cô gái kia ngẩng đầu nhìn về phía này, Lệ Sa tiếp xúc với ánh mắt của coi ta, khuôn mặt tiều tụy vừa xa lạ, lại quen thuộc kia, tràn đầy nước mắt. Thân thể có hình dáng như con tò he nặn bằng đất sét của Lệ Sa dần dần buông lỏng, rầm một tiếng mà ngã xuống, lộ ra một thân hình nho nhỏ.

Động tác của người phụ nữ rất nhanh mà lao về phía trước, ôm Lạp Lệ Sa vào lòng.

Trái tim non nớt của Lạp Lệ Sa đột nhiên run lên. Trong năm năm của cuộc đời, cô rất ít khi cảm nhận được cái ôm ấp của người khác, cái ôm này dị thường mềm mại thơm mát, lại còn hơi hơi run rẩy.

Lạp Lệ Sa liên tưởng đến con gà mái mà ông ngoại từng nuôi, trong ngày mưa cũng sẽ sốt ruột mà kêu lên lùa đàn con che chở dưới đôi cánh của mình.

Lạp Lệ Sa mím chặt môi, đột nhiên cảm thấy muốn khóc, thậm chí muốn mở miệng gọi ra một chữ kia. Nhưng trong một khoảnh khắc rất ngắn, có lẽ là một phút đồng hồ, có lẽ chỉ là vài giây?

Chỉ là chưa đợi cô hảo hảo cảm thụ cái ôm ấp này một chút, người kia liền rời ra.

Một chút dũng khí này của Lạp Lệ Sa lập tức tan thành mây khói.

Cô kinh ngạc nhìn qua người phụ nữ đang hướng về phía quan tài mà nỉ non, khóc thút thít, bàn tay trắng muốt níu lấy ngực áo, giống như làm như vậy có thể giảm bớt được điều gì đó. Lệ Sa nhìn nhìn, cũng cảm thấy trong ngực đau đến khó thở.

Con gái của Lạp lão sư cuối cùng đã tới, lão thúc công thở dài, phất tay để người ta chuẩn bị đóng quan tài.

Lạp Lệ Sa vẫn luôn không có rơi nước mắt bỗng nhiên từ cuống họng phát ra một tiếng gào thét sắc nhọn, nhào tới ôm lấy quan tài, chính là không muốn người ta đóng lại.

Tình cảnh rất bi thương và hỗn loạn, lão thúc công lần nữa thở dài thật sâu. Cô nhi quả phụ, đáng thương.

Lạp Lệ Sa gào khóc đến khản cổ. Bọn họ đưa quan tài cũa ông ngoại lên xe, muốn đưa đến nhà tang lễ trên thị trấn hỏa táng, người phụ nữ vẫn luôn khóc thút thít kia cũng đi theo.

Lông mày của lão thúc công nhướng lên. Vốn là dựa theo phong tục trong thôn, nữ nhân không thể đi theo hoả táng, còn là nữ nhân chưa xuất giá. Nhưng cơ mặt lão giật giật, vẫn là không nói gì.

Lạp Lệ Sa tất nhiên không được đi cùng họ, xe chuyển động, làm bung lên đám bụi mịt mù. Cô khó khăn ngẩng đầu lên, đưa mắt nhìn theo.

Năm đó Lạp Lệ Sa chưa đến sáu tuổi, cô thậm chí cũng còn chưa vào nhà trẻ. Cô còn chưa biết định nghĩa sinh ly, nhưng đã hiểu được hai từ tử biệt.