Câu 13: Nguyên nhân bệnh tê phù, cơ chế bệnh sinh?

 Nguyên nhân: trước đây nghĩ là do vi trùng nhưng bây giờ đã chứng minh do nguyên nhân dinh dưỡng thiếu vitamin B1.

 Cơ chế bệnh sinh: khi thiếu vitamin B1 dưới 0,4mg/kg/24h làm chuyển hóa mỡ, đạm rối loạn gây tê phù, hoại tử các tổ chức gây tê bì.

• Do cung cấp:

- Hay gặp ở các nước có thói quan ăn gạo giã quá kĩ, gạo mốc, hẩm hoặc vo kĩ.

- Chế độ ăn thiếu rau tươi hoặc ăn nhiều thức ăn chứa ít B1.

• Do vitamin B1 cung cấp đủ nhưng bị bệnh đường ruột không hấp thu được.

• Vitamin B1 bị vô hiệu hóa do nhiễm các chất kháng B1 như Pyrithiamin - chất này chiếm apoferment làm Vitamin B1 không chuyển thành Carboxylase được. Ngoài ra người ăn gỏi cá, sò sống có chứa thiaminase là một enzym phá hủy B1.

• Tương quan với vitamin PP: tuy không thiếu vitamin B1 nhưng nếu thiếu vitamin PP sẽ mắc bệnh Pellagre, điều trị khỏi bệnh này thì tê phù xuất hiện vì acid pyruvic sinh ra quá nhiều mà không chuyển hết thành H2O và CO2 được.

 Tất cả các cơ chế trên đều dẫn đến thiếu vitamin B1 cho cơ thể do đó gây RLCH glucid đồng thời kéo theo RLCH lipid, protid  gây các triệu chứng tê bì và phù nề (tê phù).