1.

"Hoán, Hoán ơi, ra đây Vinh bảo nè."

"Dạ cậu Vinh gọi tôi."

"Nè nha, xem xét lại cách ăn nói nha. "Cậu" nghe lạnh nhạt quá."

"À, Đạo Vinh gọi gì có tôi nghe nè."

Gương mặt Vinh lộ rõ vẻ nũng nịu, giận hờn. Tức thật chứ, dặn bao lần rồi mà vẫn quên hoài. Hoán gãi gãi đầu, nó nhẹ nhàng ôm lấy cậu, rồi thỏ thẻ nói.

"Đạo Vinh ngoan đừng dỗi tôi nữa mà. Đạo Vinh định gọi tôi làm gì đó?"

"Định rủ ra ăn cơm chung đó nhưng gọi như thế dỗi rồi."

"Nếu chỉ có vậy thì tôi đi vào nghe. Tại tôi ăn cơm dưới bếp rồi. Bởi tôi không được động vào đồ ăn của Đạo Vinh."

Hoán nhẹ nhàng buông thân hình nhỏ bé ra rồi quay lưng vào buồng trong, bước qua cái cửa hướng ra đồng. Đạo Vinh ngồi ăn cơm mà cơn dỗi chưa nguôi ngoai.

"Hứ, Đình Hoán đáng ghét thật. Đã dặn trưa nay ăn cơm cùng rồi mà không nghe. Sau ta phải phạt." Đạo Vinh nghĩ thầm. Cơm nhai trong miệng mà nuốt không trôi.

Hoán ra đồng ngồi hóng gió. Nó cũng không biết phải như thế nào nữa. Mọi người bảo Đạo Vinh thích nó lắm. Nó nghĩ có lẽ là vì tuổi hai đứa tầm như nhau nên dễ nói chuyện. Nhưng cậu vẫn làm nó phân vân quá xá. Hôm qua cậu dặn nó ăn cơm cùng cậu nhưng mà... nếu phú ông mà biết là cậu sẽ bị ăn roi, đau lắm. Biết là thế mà trong lòng nó cứ thấy có lỗi thế nào ấy. Nó ngắt một bông cỏ lau về để tặng cho Đạo Vinh. Nó ngốc thật, sao lại mang tặng Đạo Vinh bông cỏ lau nhỉ?

"Đạo Vinh ơi, tôi có cái này hay lắm."

Vinh cứ ngồi đó không thèm đáp lại tiếng gọi của Hoán. Nó đến gần cậu, ôm cậu một cái rồi nói.

"Hoán tặng Vinh bông cỏ lau nè, đừng dỗi tôi nữa nha, nha?"

Đạo Vinh nhìn bông cỏ lau rồi cười một cái, quay lại nói với Hoán.

"Hoán ngốc quá, cứ tặng tôi bông cỏ lau nhiều thế này chẳng mấy chốc tôi có cả một lọ hoa cỏ lau mất!"

"Thế Đạo Vinh còn dỗi tôi nữa không?"

"Không, không dỗi nữa."

"Thế... Đạo Vinh đi xem hội làng với tôi nhé?"

Đạo Vinh tính tình ham chơi, lại rất thích các lễ hội. Nghe đồn sắp tới hội làng vui lắm, mà sợ xin cha đi một mình thì cha không cho. Nay Hoán hỏi, cậu không ngần ngại mà đồng ý nó luôn.

"Đi, phải đi chứ!"

Vừa dứt lời, cậu nhẹ nhàng vuốt lại mái tóc rối bù của nó. Mái tóc ấy khiến nó cứ ngốc ngốc thế nào ấy. Nó cứ ngẩn ngơ ngắm nụ cười của cậu, trong lòng dậy lên bao nghi vấn về bản thân nó và cậu.

2.

Đình Hoán rất thích võ. Nó còn trẻ tuổi mà đã tinh thông võ nghệ. Chiều nào nó cũng ra sau sân nhà luyện võ, mà cứ thấy Vinh đi ra là nó lại lủi đi mất chứ không dám tiếp tục tập luyện trước mặt cậu. Nó muốn ra trận, nó không biết nữa, nhưng nó muốn ra trận để bảo vệ đất nước thân yêu. Hoán nghe ngóng được rằng sau hội làng sẽ có một buổi kêu gọi quân sĩ, nó náo nức lắm. Do vậy, nó muốn rủ cậu đi chơi Hội làng lần cuối để nó chuẩn bị đi chiến đấu nơi phương xa.

Ánh trăng đêm rằm tỏa sáng lung linh, Hoán dẫn Vinh đi đến tâm hội xem múa rồng. Những chú rồng lượn lên lượn xuống như những nét vẽ nhiều màu sắc trên nền trời đêm. Hội đông lắm, nghìn nghịt người, đôi lúc kẹt cứng. Có tiếng mấy đứa trẻ em khóc òa vì không được xem múa rồng, số khác thì cười rộ lên khi ông địa cứ đến trêu mấy em ấy. Vinh nhìn khung cảnh lễ hội vui vẻ mà cười tít mắt. Hoán dịu dàng nhìn cậu, đôi lúc lại đưa tay ra lau miệng cho cậu mỗi khi cậu ăn uống thứ gì đó dính ra mép, hay cùng cậu chơi nhiều trò chơi như nhảy sạp, nặn đất,...

Hội tản dần, Hoán nhìn thấy ở gần một góc cây có một cái rạp múa rối nhỏ. Nó bỗng nảy ra một ý gì đó. Hoán kéo tay Vinh ra đó, rồi ra đằng sau rạp múa rối. Nó nói.

"Tôi biết múa rối đấy, tôi còn biết ca nữa. Vinh nghe tôi ca nhé!"

Hoán bắt đầu cầm hai con rối lên. Lạ thật, hai con rối này khoác lên mình hai bộ y phục trông gần như giống với Vinh và Hoán lúc này. Nó bắt đầu ca. Tiếng ca của nó nhẹ nhàng vang lên trong đêm, nhẹ nhàng, êm đềm, làm say mê lòng người và cả ảnh trăng trên cao. Nó đỉnh thật, không biết nó học ở đâu mà nó còn có thể giả giọng nữ nữa.

"Đường xa quá xa..."

Nó ca, say sưa dưới ánh trăng. Chẳng mấy chốc đã có nhiều người xem múa rối. Hộ mê mẩn giọng ca của nó, mê mẩn đôi bàn tay uyển chuyển điều khiển từng con rối tung tăng dưới trăng ngà. Đến đoạn cao trào, con rối khoác lên bộ y phục màu lam giương tay hướng vế phía ánh trăng, còn Hoán thì hát.

"Người chờ trăng nào cho đêm thâu...

Là trăng trên cao hay trăng trong lòng..."

Tiếng ca ngân nga dịu dàng, gieo vào trong tâm tưởng những người xem một tâm trạng trĩu nặng đến lạ. Vinh xem mà thấy mắt mình cay cay. Cậu có cảm giác con rối đang ngắm trăng kia giống mình vậy, có lẽ sau này cậu và Hoán sẽ phải chia xa, và có lẽ cậu mãi mãi không bao giờ gặp lại nó nữa. Hoán kết thúc vở múa rối của mình, nhẹ nhàng ra phía trước sân khấu, ôm Vinh vào lòng, lau nước mắt cho cậu.

"Vở múa rối này tôi đặc biệt tặng Vinh, sau này nếu không gặp lại..."

"Không... đừng nói thế mà. Vinh không biết Hoán sẽ đi đâu nhưng đừng bỏ Vinh lại mà..."

Nó nhẹ nhàng vuốt tóc cậu, thì thầm.

"Tôi đi rồi tôi về, Vinh không phải lo đâu."

...

Sáng hôm sau, khi Vinh tỉnh giấc, Hoán đã lên đường nhập quân từ sớm rồi.

3.

Từ ngày Hoán đi, Vinh không còn cười nhiều như trước. Khi đêm đến cứ ra cửa trông trăng. Hỏi thì cậu nói.

"Tôi chờ người thương về..."

Cậu lo Hoán không có đủ cơm ăn áo mặc, không được nghỉ ngơi. Cậu ở nhà cưng nó như cưng trứng, hứng như hứng hoa, giờ để nó đi cậu chẳng an tâm chút nào. Giờ cậu còn thích ca nữa. Từ đêm đó, Vinh suốt ngày ca đi ca lại bài ban trước nó ca. Tuy rằng không được hay cho lắm nhưng mỗi khi ca, nỗi buồn của cậu cũng vơi đi đôi phần. Cậu nghĩ bụng ngày gặp lại cậu sẽ ca cho nó nghe, để nó biết cậu nhớ nó đến nhường nào.

Cậu học đàn tranh. Đàn gảy tính tình tang tang như đang tấu lên khúc nhạc tình của cậu ấm nhớ người thương. Chắc giờ Hoán đang mệt lắm. Cậu không cầu hư vinh gì nhiều, chỉ mong Hoán toàn thắng trở về, toàn thân lành lặn.

...

Ở nơi phương xa, Hoán đêm nào cũng nhớ về Vinh, nhớ cái vóc dáng nhỏ bé cứ luôn bám theo nó bao ngày, nhớ cái giọng cứ cao vút mỗi khi trách mắng nó, nhớ bữa cơm mà nó hứa với cậu từ bao giờ. Nó thèm lắm, nó muốn gặp lại cái hình hài ấy lắm. Nó yêu, nó thương, nó nhớ. Dưới ánh trăng mà nó chỉ mong trăng bảo vệ người nó yêu thay phần nó. Đúng là... bây giờ nhận ra có lẽ đã quá muộn.

Rồi chẳng hẹn, cả hai cùng nhìn lên mặt trăng mà ca.

"Người chờ trăng nào cho đêm thâu...

Là trăng trên cao hay trăng trong lòng..."

...

Một đêm trời nhiều mây, Vinh đi ra ngoài ngóng đợi người thương như bao đêm. Cậu ngồi xuống, bắt đầu đàn. Tiếng đàn da diết, thảm thương đến đau lòng. Cậu sợ Hoán sẽ không trở về. Cậu sợ nếu Hoán trở thành một vị tướng quân lẫy lừng sẽ quên đi cậu mà lấy một người con gái nào đó. Bỗng suy nghĩ hồi lâu, cậu gào lên tức tối.

"Tôi không cho phép cậu lấy cô ấy, Tô Đình Hoán!"

Trời đổ cơn mưa. Vinh kêu khóc thảm thiết. Cậu không biết nữa. Cậu càng nghĩ đến cảnh cậu không thể ở bên nó cậu càng muốn phát điên, cậu càng muốn khóc. Mưa mỗi lúc một to, cậu có vẻ không có ý định sẽ đi vào. Kim Tuấn Khuê, anh trai cậu, đứng từ xa nhìn em trai đau khổ vì người ở mình yêu quý đã đi chiến đấu ở một nơi xa tít tắp mù khơi. Bỗng cậu ngất, gục đầu lên dây đàn. Tuấn Khuê lo lắng quá, đội mưa chạy đến cõng cậu vào. Anh đưa tay lên chán cậu. Trời đất, nóng quá, nóng như lửa đốt vậy.

"Nhanh, nhanh, gọi thầy thuốc đến đi."

Ngay trong đêm, người ở tức tốc đi tìm thầy thuốc cho cậu ấm nhỏ.

4.

Đạo Vinh sau đêm mưa hôm ấy đã ốm nặng. Cậu sốt cao, cơ thể mệt mỏi không thể ngồi dậy. Ánh mắt cậu lúc nào cũng nhìn ra cửa, ngóng chờ hình bóng người thương.

"Cậu Vinh! Hoán... tôi có thư của Hoán."

Giữa lúc mệt mỏi như vậy, câu nói của người ở như sấm truyền đến tai Đạo Vinh. Cậu cố hết sức ngồi dậy, bảo người ở đọc thư cho mình.

"Gửi Đạo Vinh yêu dấu.

Là tôi, Đình Hoán đây. Suốt quãng thời gian qua tôi đi để Vinh ở một mình, chắc Vinh buồn lắm. Tôi có hai tin, một tin tốt và một tin xấu.

Tin tốt là nếu tôi chiến thắng trận cuối, tôi sẽ được phong tướng quân, một vị tướng quân lẫy lừng, sánh vai cùng Vinh trong ngày trở về. Còn tin xấu là... trận cuối vô cùng khó khăn, không chắc có thể trở về.

Nhưng Đạo Vinh đừng lo, nhất định, dù có thế nào tôi cũng sẽ về bên Vinh. Đợi tôi, nhé?

Tô Đình Hoán."

Nghe người ở đọc thư xong mà mắt cậu đã đỏ hoe. Đình Hoán chắc hẳn đang mệt mỏi lắm, có lẽ còn đang bị thương nặng nữa. Nhưng vẫn ngồi viết thư cho cậu. Cậu xót, cậu khóc nhiều hơn, cảm tưởng như nghẹt thở.

...

Tùng... tùng...

Tiếng trống ngoài đình làng vang lên liên hồi, đón quân sĩ trở về. Đình Hoán dẫn đầu. Có vẻ như nó đã trở thành vị tướng quân như trong biết bao giấc mộng. Em gái nó đứng hòa trong dòng người được nó bế lên.

"Anh trở về rồi đây!"

Khi đám đông rã dần, quân sĩ cũng trở về nhà, Hoán dẫn em gái đến gặp Đạo Vinh. Vinh từ phía trong nhà nhìn ra, thấy Hoán dẫn một cô gái về phía này, lòng tức không tả nổi, nhất định sẽ mắng nó một trận.

"Đạo Vinh! Tôi về rồi. Bé, ra ngoài kia chơi nha, anh bàn chuyện với cậu Vinh một lát."

"Hứ, về mà còn dẫn cả bạn gái về cơ đấy."

Hoán ngạc nhiên tròn mắt. Bạn gái? Ai? Rồi nó nhìn theo bóng dáng người em gái đang tung tăng ngoài vườn.

"Vinh ngốc quá, đó là em gái tôi."

"Hoán biết... Vinh đợi Hoán mệt như thế nào không..."

Cậu mếu, chẳng mấy chốc lệ tràn trên gương mặt cậu. Cậu khóc òa lên như một đứa trẻ, lao đến ôm chặt nó. Nó đau lòng. Nó nhẹ nhàng ôm lấy cậu, vuốt nhẹ mái tóc đen. Đưa miệng đến sát tai cậu, nó nói.

"Tôi về rồi, tôi hứa sẽ không đi nữa."

Không gian im bặt. Chỉ có tiếng thút thít của Đạo Vinh vẫn âm thầm vang lên trong không khí.

...

"Cậu Đình Hoán, à quên, Tô tướng quân, tôi có việc cần bàn với cậu."

"Cậu Tuấn Khuê có việc gì cứ việc nói."

Tuấn Khuê hít một hơi sâu rồi nói.

"Sắp tới tôi sẽ lấy vợ, không thể cứ mãi ở với Đạo Vinh. Tôi muốn gửi gắm Đạo Vinh cho cậu bởi tôi chẳng tin tưởng ai ngoài cậu cả. Cậu cứ việc dẫn theo em gái, không sao đâu."

"Được, tôi sẽ cố gắng."

Hoán sau khi lập công lớn được tặng một căn nhà ba gian rất rộng, định sẽ đến xin phép đưa Vinh đi nhưng không ngờ Tuấn Khuê lại giao Đạo Vinh cho nó trước. Trách nhiệm thật lớn nhưng không sao, nó sẽ đảm đương được thôi.

...

"Từ giờ Vinh ở với tôi nhé?"

"Ừ."

Sau đó, căn nhà ba gian với ba bóng người luôn tràn ngập tiếng cười đùa hạnh phúc. Họ sống cùng với nhau cho tới khi cô em gái đi lấy chồng và hai người con trai thuở nào giờ đây đã chập chững tuổi trung niên.