Thằng Tuấn lẽo đẽo dắt chiếc xe đạp cũ kỹ. Nương theo dọc con mương, nó đi về phía có khu nhà trọ, nơi mà nó hằng đêm cư trú để có một giấc ngủ ấm áp. Bóng tối bao trọn cả không gian. Trong cái hẻm nhỏ ấy thì làm gì có đèn đường mà sáng. Mọi thứ mờ mịt và tăm tối. Cứ như mọi ngày, thì lúc này đây nó đã trở về tới khu nhà trọ rồi, nó đã tắm rửa, ăn cơm và có một giấc ngủ ngon. Nhưng hôm nay, ngặt một nỗi chiếc xe đạp của nó dở chứng. Chiếc xe cũ kỹ, có lẽ là người ta đã sử dụng nó từ cái thời mà đất nước còn bao cấp.

Tuy vậy, việc thằng Tuấn có được chiếc xe đạp này là một ân huệ đối với nó. Nó lên thành phố một thân một mình, nó phải chống chọi với bao khó khăn của cuộc sống, phải làm hết việc này đến việc khác để đủ chi trả cho việc học hành và các thứ linh tinh khác. May mắn là nó đã tìm được khu phòng trọ này. Bà Hai, chủ phòng trọ là một người nổi tiếng là thương các sinh viên nghèo lên thành phố học. Thấy thằng Tuấn ngày ngày cuốc bộ vài ba cây số, bà thương xót mà giao cho nó giữ chiếc xe cũ mà bà còn để lại. Bà nói:" Cứ giữ mà dùng, khi nào không cần nữa thì trả lại cho cô cũng được". Thằng Tuấn tất nhiên quá cảm động trước tấm chân tình của bà, nó nói mà mắt cứ rơm rớm: " dạ con..con cám ơn cô".

Chiếc xe của bà hai cũ kỹ đến nỗi nó đã được hàng chục người là những nhà sưu tầm đồ cổ, từ năm này qua năm khác đến nhà bà, năn nỉ hỏi mua với cái giá trên trời cho một thứ mà những người không ở trong giới săn đồ cổ xem là một "đống sắt vụn". Nhưng bà Hai kiểu gì cũng lắc đầu. Ai hỏi, bà cũng trả lời:" Mấy chú đừng có tốn công làm gì, tui nhất quyết không bán". Có lẽ là một cái gì đó thuộc về kỹ niệm không thể nào quên khiến bà vẫn kiên quyết giữ nó cho bằng được.

Trở lại với thằng Tuấn. Nó đang trên đường từ nhà hàng nơi nó làm việc trở về khu phòng trọ. Chiếc xe đạp trên đường kêu cót két những tiếng sắt mà sát vào nhau tạo thành. Bất giác, nó bị đứt giây xích . Sợi xích đứt phăng ra làm nhiều đoạn. Ôi! Thì cũng là một điều dễ hiểu. Thằng này chép miệng: " thế là hôm nay phải lội bộ về rồi". Sở dĩ thằng này nghĩ thế là do nó đã không mang theo một đồng nào hết khi bước chân ra khỏi khu phòng trọ. Những ngày cuối tháng này, Nó thậm chí không còn đủ tiền để ăn chứ đừng nói chi là để phòng thân những lúc thế này. Thêm nữa thì vào cái giờ này, không còn lý do gì để các tiệm sửa xe mở cửa nữa.

Đó là toàn bộ lý do mà nhân vật của chúng ta đây lúc này đang cuốc bộ đi về. Về đến khu phòng trọ, lúc này là mười một giờ khuya, dãy phòng trọ không còn một bóng đèn, mọi người lúc này đã chìm vào giấc ngủ. Không ai còn thức để làm gì vào cái thời điểm ấy. Bỗng thằng Tuấn cảm thấy có chút chạnh lòng. Nó chạnh lòng vì thấy mình sao cô đơn quá, lẽ loi quá. Trong lúc này mà ai đó nghe radio đang phát bài khi người lớn cô đơn thì chắc nó òa khóc thật. Chắc là như thế hoặc chí ít cũng là nước mắt lưng tròng tràn khóe mi. Nó ước sao lúc này có cái đèn nào đó đang sáng, không cần phải chạy ra mà chào đón nó cũng được, không cần ai đó hỏi han: " Tuấn đấy à! Sao giờ này mới về". Không!! Những điều đó là quá xa xỉ. Lúc này, chỉ cần nhìn thấy ánh sáng từ một căn phòng trọ nào đó cũng làm nó ấm lòng hơn. Vì như thế, có lẽ nó sẽ có thể nghĩ rằng vẫn còn ai đó đang thức cùng mình tại cái màn đêm tĩnh mịch này.

Về đến nơi, thằng Tuấn lục cặp sột soạt, chiếc chìa khóa được moi ra từ trong cái ngăn kéo nhỏ ở ngang hông. Nhanh chóng, nó tra vào ổ khóa. Mở cửa, nó dắt chiếc xe đạp cà tàng vào nhà, gài chốt rồi nhanh chóng ngã lưng xuống giường. Nó nằm sõng soài, mặc cho vẫn còn đeo chiếc giỏ trên người. Mệt Quá, Vào lúc này thì còn ăn uống gì nữa. Mặc dù rất đói, nhưng cũng chẳng còn gì có thể cho vào bao tử được.

Nó nhắm mắt, lim dim, mọi thứ bắt đầu mờ dần, phải ngủ để quên đi cơn đói, phải ngủ để quên đi sự mệt mỏi và ngủ để không cảm thấy cô đơn nữa. Với những lý do hoàn toàn chính đáng đó, thằng Tuấn có lẽ nghĩ rằng nó sẽ nhanh chóng chìm vào cơn li bì. Nhưng không, nó nằm đó, trằn trọc, lăn qua lăn lại. Được một lúc, nó ngồi chổm dậy, tháo chiếc giỏ ra khỏi người. Một lúc nữa, nó cởi phăng cái áo, có lẽ vì nóng. Cuối cùng thì thằng Tuấn mắt mở thao láo nhìn lên trần nhà. Có một cái gì đó đã ngăn cách giữa nó và giấc ngủ. Và rất nhanh chóng, nó tìm ra câu trả lời, điều đó hình như không phải là một vật gì đó, không phải có con muỗi hay con ruồi bay vo ve trong phòng, cũng không phải có tiếng động gì đó đang ồn ào. Điều đó dường như là một con người. Rồi cái con người đó dần dần lộ diện một cách rõ ràng. Mái tóc lăn tăn những sợi bạc, những nếp nhăn hằn lên nơi khóe mắt và hằn lên cả trên trán. Đôi tay gầy guộc, chai sạn, nức nẻ, nụ cười hiền hậu.

Má!! Đó là má, không thể nhầm lẫn. Má nó lúc này đang hiện hữu trong nỗi nhớ của đứa con xa xứ. Ngày xưa, khi má nó chưa sinh nó ra, ba nó đột ngột qua đời vì tai nạn giao thông. Má nó một mình nuôi nó khôn lớn. Đôi tay ấy đã rửa biết bao nhiêu thau chén, vì thế mà nức nẻ, chai sạn. Mái tóc ấy vì lo lắng cho nó mà bạc. Những nếp nhăn ấy vì lao tâm, khổ sức mà ra. Hai má con người sống ở thành phố, người sống ở quê. Vì không đủ tiền và thêm phần xa xôi nên mỗi tháng, nó mới về một lần. Mỗi lần về là mỗi lần háo hức. Về nhà có má nấu cơm cho ăn. Cơm má nấu đạm bạc nhưng đậm đà tình quê hương. Mỗi lần ăn cơm má nấu là mỗi lần vét sạch đến đáy nồi. Có hôm, má nó nói: " cha bay!! Ăn uống gì mà như sắp chết đói tới nơi vậy?" . Nó đáp gọn lỏn: " tại vì cơm má nấu ngon mà".

Rồi nó nhớ đến những ngày xưa khi còn ở với má. Ngày xưa, khi nó bị những đứa cao to đánh đập, má nhẹ nhàng thoa dầu. Ngày xưa, má là người đầu tiên dạy nó con chữ. Lên cấp ba, nó là một thằng nhóc đen nhẻm, gầy guộc, thích con người ta mà người ta không thích nó, Má ngồi lặng thinh nhìn thằng con trai mà nước mắt trực trào ra ngoài.

Những dòng suy nghĩ miên man không dứt kéo nó đến những năm cấp ba. Ngày vào lớp mười, nó phải chờ đến nữa năm học mới có sách. Lúc đi đá bóng, bị rách áo một lỗ không nhỏ. Ngặt vì không có vãi, má nó lấp vào cái lỗ đó bằng một miếng vải xanh. Và cái miếng vải ấy nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý của lũ bạn với mục tiêu là chọc tức thằng này.

Những năm thời cấp ba, những năm tháng rung động đầu đời. Nó biết để ý một đứa con gái 👧, nhưng cua hoài mà con nhỏ chẳng chịu đỗ. Mỗi lần tỏ tình, nó đều bảo: " chúng ta không hợp nhau" hoặc là một câu nghe quen thuộc hơn: " em chỉ xem anh như là bạn". Nó thật ra chẳng ti tí mảy may buồn vì chuyện đó mặc dù nó hiểu ý nghĩa thực sự ẩn dấu sau những câu nói như thế.

Tối nay, khi đang dắt bộ chiếc xe đạp về khu phòng trọ, nó bắt gặp một hình bóng người con gái quen thuộc của những năm tháng ấy, cô nàng ngồi phía sau một chiếc exciter của một thằng con trai nào đó. Khung cảnh ấy diễn ra một cách chậm rãi và đôi mắt của cả hai đã chạm phải nhau trong một khoảnh khắc chứa đầy sự chua xót. Thằng Tuấn nhếch mép cười, một nụ cười không để lộ một cái răng nào, đắng ngắt.

" Con gái thật khó hiểu, chê người ta quê mùa, cục mịch thì nói đại ra đi. Làm gì phải...".

Dòng suy nghĩ của nó bị cắt ngang sương tại đó. Một tiếng ồn ột phát ra từ cái dạ dày đói meo. Từ sáng tới giờ, thằng Tuấn chỉ ăn có nữa ổ bánh mì vào lúc 6 h 30 sáng. Vì thế, vào lúc này cái dạ dày của nó đang đánh trống, biểu tình để phản đối cái việc thằng này bỏ bữa.

Thằng Tuấn kê gối lên cao, nó ngồi dậy tựa lưng vào những cái gối, phân vân không biết phải giải quyết vấn đề cái bụng đói như thế nào. Đôi mắt thằng này lia một vòng khắp căn phòng. Rồi bất chợt ánh mắt dừng lại tại một điểm bất thường nơi căn bếp nhỏ. Phòng của nó chẳng có gì đáng giá cả. Sát bên cửa ra vào là chiếc xe đạp cũ kỹ, nó hay dựng chiếc xe ở đó để tiện dắt ra dắt vào. Cái giường nó nằm thì đặt cạnh cửa sổ, phía trên có lót một tấm chiếu và vài ba cái mền gối. Cái giừơng ấy thì cũng là do bà hai thương tình nên trang bị cho nó. Cuối giường, nó đặt hai chồng sách vở đi học. Cuối cùng là cái cặp treo lủng lẳng ở đầu giường. Thế là hết!! Đơn giản, không cầu kỳ.

Thằng Tuấn đứng dậy, nó mò mẫm cái công tắc điện. Nó bật đèn lên, nảy giờ nó mới thực sự chú ý tới căn phòng của mình. Đèn sáng, điều bất thường hiện ra trong căn bếp. Một cái tô cơm đặt ngay ở đó từ lúc nào. Tô cơm chỉ có một cái trứng và trang thêm nước thịt. Thằng này tần ngần nhìn tô cơm. Ở dưới đó có một mảnh giấy ghi dòng chữ nhỏ: " nhà cô nấu cơm ăn còn dư. Thấy con dạo này hay bỏ bữa, nên cô mang qua cho con ăn".

Sau khi đọc dòng chữ, thằng Tuấn vẫn đứng đó. Mặc dù rất đói, mắt nó vẫn nhìn tô cơm một cách phân vân, cứ như thể nó sợ việc ăn xong rồi sẽ hết, sẽ không còn nữa. Cuối cùng, cơn đói cũng khiến nó phải ăn. Nó từ từ ngồi xuống, lưng tựa vào thành bếp. Thằng Tuấn nhanh chóng múc những muỗng cơm thật to cho vào miệng. Nó ăn một cách ngốn nghiếng, ăn như chưa bao giờ được ăn không biết rằng nơi khóe mắt, những giọt lệ đã giàn giụa từ khi nào không hay...