我们整顿装备，把无烟炉熄灭收好，所有的镐子、铲子都折叠起来，几个人都似乎有了默契，速度非常快，很快都收拾妥当，集中到了我们挖出的破口周围。

Chúng tôi chỉnh đốn lại trang bị, dập tắt lò không khói, xếp gọn cuốc xẻng lại. Mọi người hành động rất ăn ý, tốc độ cực nhanh, sau khi thu dọn ổn thỏa thì cả đám tập trung lại xung quanh miệng hố vừa đào.

这是人有了共同目标时候的典型表现，其实说起起来很幼稚，收拾的再快，与是不是能早点下去一点关系也没有，因为谁也没有碰过皇陵，再怎么样也要经历一个熟悉的过程，不过当时就是觉得不能让别人抢先了。

Đây là biểu hiện điển hình của những người cùng chung chí hướng, thật ra nó cho thấy ban đầu ai nấy đều rất ấu trĩ. Dù thu xếp nhanh đến mấy cũng chưa chắc đã xuống sớm hơn, bởi vì chưa ai từng đặt chân vào hoàng lăng, dù thế nào cũng phải trải qua một quá trình tìm hiểu, chỉ là lúc ấy cảm thấy không thể để người khác vào trước.

所以就出现了可笑的一幕：围到破口周围之后，大家突然都不知道怎么办了，就好象很多人商量了半天去哪里玩，决定之后发现谁也不认识路一样。几个人面面相觑，都有点愕然。

Thế nên mới có một cảnh hết sức buồn cười, đó là sau khi vây kín quanh miệng hố băng, mọi người đều không biết phải làm gì nữa. Giống như có một đám bạn bàn bạc nửa ngày trời xem nên đi đâu chơi, quyết định rồi mới phát hiện ra cả lũ đều mù đường như nhau. Mọi người quay sang nhìn nhau, ai nấy đều ngơ ngác.

我看着洞内，心里稍微分析了一下，其他倒还好，有一个致命的问题是，我们所在的位置开在深渊的正上方，离灵宫所在的胎洞有一百多米的落差和二十多米的横向距离，我们虽然有足够的绳索，但是无法越过这横向二十米——靠荡是荡不过去的。

Tôi nhìn vào trong động, âm thầm phân tích. Mọi chuyện đều ổn, chỉ có một vấn đề chí mạng đó là cái hố băng chúng tôi phá ra nằm ngay trên miệng vực, cách thai động nơi đặt linh cung khoảng hơn một trăm mét bề dọc và hơn hai mươi mét bề ngang. Chúng tôi mặc dù có đủ dây thừng nhưng vẫn không tài nào vượt qua hai mươi mét bề ngang này – có đu dây cũng không đu nổi.

身后的陈皮阿四看到我们这个样子，冷笑一声："一群没出息的。"说着站了起来，让我们都让开。

Ở phía sau, Trần Bì A Tứ nhìn bộ dạng chúng tôi, cười lạnh một tiếng: "Đúng là một đám không có tiền đồ.", nói rồi đứng lên khiến chúng tôi đều tránh qua một bên.

我在心中暗笑，陈皮阿四的老人心态还是无法避免，一直以来我们都以他马首是瞻，刚才胖子露了一手之后，他难免心里不舒服，这时候看到我们这样，就忍不住要口出恶言，来挽回自己的地位，这是很多老人普遍的心态。

Tôi cười thầm trong bụng, lão già Trần Bì A Tứ này vẫn không bỏ được tính kẻ cả bề trên. Từ trước đến giờ chúng tôi vẫn răm rắp làm theo lời lão, nhưng vừa rồi Bàn Tử lại trổ tài khiến lão không tránh khỏi khó chịu trong lòng, lúc này thấy chúng tôi lâm vào cảnh này mới không nhịn được mà nói ra mấy lời chê bai để vãn hồi vị thế của mình, đây cũng là tâm lý chung của rất nhiều người già.

我们给他让开一个缺口，华和尚自嘲的一笑，道："老爷子，小的们不是都乐昏了嘛，没见过这么大的阵势。您说这斗......该怎么个倒法?"

Chúng tôi dẹp đường cho lão, Hoa hòa thượng tự cười giễu, nói: "Lão gia, cũng tại chúng tôi phấn khởi quá thôi, cả đời chưa ai gặp trận thế lớn như vậy. Ngài nói cái đấu này ... phải đổ như thế nào đây?"

陈皮阿四给叶成搀扶着蹲下来，看了看破洞之内，道："万变不离其宗。小心为上，咱们先找一个人上这些撑着冰穹的木头廊柱，顺着廊柱爬到山洞的上方，然后用绳子下到外面架空的建筑瓦顶上。"

Trần Bì A Tứ nhờ Diệp Thành đỡ mình ngồi xổm xuống, nhìn vào trong lòng động, nói: "Trăm khoanh vẫn quanh một đốm*, trước hết vẫn phải cẩn thận. Đầu tiên chúng ta cần một người leo lên những cột trụ gỗ chống đỡ khung băng kia, rồi từ cột trụ đó leo lên phía trên sơn động, sau đó thả dây thừng xuống đỉnh mái ngói của tòa kiến trúc kia."

* Ý là dù bề ngoài thay đổi đến đâu  thì bản chất vẫn giữ nguyên như cũ.

我们看向结满冰的木头廊柱，每一根廊柱足有100多米长，绝对不是一棵树的原木，肯定有木锲子把几根木头连起来，这样的结构承压不成问题，但是不知道能不能承受拉力。如果不行，那就完蛋了，一根木头廊子坍塌之后，下落的过程当中，必然会砸到其他的廊柱，到时候整个冰穹都可能会塌，这样的方法还是十分的冒险。

Chúng tôi nhìn về phía những cột trụ gỗ chống đỡ hành lang bám đầy băng kia. Mỗi cây cột này dày chừng 100 mét, chắc chắn không thể chỉ là một thân cây gỗ thô, nhất định phải gồm nhiều cây gỗ được nối lại với nhau, như vậy kết cấu chịu lực không thành vấn đề, nhưng là không biết có chịu nổi sức kéo hay không, nếu không thì xong đời. Nếu một cây cột trụ đổ xuống, trong quá trình rơi tất nhiên sẽ động đến những cột trụ khác, đến lúc đó cả khung băng cũng có thể sụp xuống, phương pháp này vẫn là vô cùng mạo hiểm.

但在当时，大家都急着想下去，也没有过多的考虑这些事情，而且，似乎其他也没有更好的办法。

Nhưng lúc đó ai nấy đều nôn nóng nghĩ cách leo xuống nên cũng không cân nhắc nhiều đến chuyện này, vả lại cũng không còn cách nào tốt hơn.

这里适合趟雷的只有潘子，其他都无论身手体重都不合规矩，所以潘子只好挑起这个大梁。

Ở đây người thích hợp để xuống nhất chỉ có Phan Tử, những người khác thân thủ hay trọng lượng đều không phù hợp, cho nên Phan Tử đành xuống đầu tiên.

我们在他腰上绑上蝴蝶扣的绳子，身上只带一些轻量的装备，潘子看上去有点兴奋。陈皮阿四给他传了一口酒喝，让他镇定一下，道："千万别乐昏了头，咱们目标不是这里，下去招子给我放亮点。"

Chúng tôi buộc dây thừng lên lưng anh, thắt hình cánh bướm, trên người mang theo một ít trang bị gọn nhẹ. Phan Tử trông có vẻ hăng hái, Trần Bì A Tứ cho anh uống một ngụm rượu để trấn định tinh thần, nói: "Đừng có phấn khích quá, mục tiêu của chúng ta không phải nơi này, đi xuống thì đốt pháo hiệu báo cho ta."

潘子点点头，深呼吸了口气，就小心翼翼的爬入冰井，然后用飞虎抓子绕上一边的木头廊子，象特种兵荡绳一样荡了过去，一下子爬上木廊柱之上。

Phan Tử gật đầu, hít sâu một hơi rồi cẩn thận leo xuống hố băng, sau đó dùng công phu Phi hổ trảo tử bám vào một cây cột trụ, sau đó đu dây y như bộ đội đặc công, rồi bò lên thân một cây cột trụ khác.

一踩上去，木头廊柱就发出一连串让人十分不舒服的冰块爆裂声，我们顿时都屏住了呼吸，潘子也脸色惨白的一动不动，惟恐廊柱解体断裂。

Vừa giẫm lên một bước, cây cột gỗ đã phát ra tiếng răng rắc như tiếng băng nứt vỡ khiến người ta thót tim. Chúng tôi lập tức nín thở, Phan Tử cũng tái mặt, không dám nhúc nhích, chỉ sợ cây cột gãy vụn.

然而幸运的是，等了有十几分钟，廊柱的那种爆裂声停住了，四周又恢复到一片平静，受力又重新恢复了平衡。

Nhưng may mắn thay, đợi khoảng mười phút thì tiếng gãy trên cột trụ gỗ chấm dứt, bốn bề lại trở về với tĩnh lặng, thế chịu lực lại một lần nữa cân bằng.

我也想也是，可能是自己多虑了，上面的冰穹如此沉重，木廊子之间的压力非常大，我们就象蚂蚁一样，应该问题不大。

Tôi nghĩ lại thì thấy có lẽ là mình thần hồn nát thần tính thôi, khung băng nặng nề như vậy, những cột trụ này chắc chắn phải chịu áp lực cực kì lớn, chúng tôi so ra cũng chỉ như con kiến thôi, có nhằm nhò gì đâu.

几个人都松了口气，给这么一吓，我们都清醒了一点，那种莫名的激动有一定程度的减退。

Vài người thở phào, bị dọa một trận như vậy, chúng tôi đều tỉnh cả người. Cơn kích động ban nãy cũng dần lắng xuống.

潘子继续向前，走的更加小心，几乎是在跳一种节奏极其缓慢的舞蹈。我们的心也跟着他的步伐跳动。好不容易，终于走到了廊柱尽头的山崖石上，下面一百多米，就是山洞的所在。

Phan Tử tiếp tục tiến về phía trước, càng đi càng cẩn thận, giống như đang nhảy một điệu vũ khoan thai. Tim chúng tôi cũng hồi hộp đập theo từng bước chân của anh, vất vả hồi lâu cuối cùng anh cũng đi tới cây cột trụ cuối cùng chống vào vách núi đá, khoảng một trăm mét về phía dưới chính là hang núi.

我们给他打下去的手电光太发散了，潘子打起五六直荧光棒，一只一只往下丢去。

Chúng tôi chiếu đèn pin xuống dưới cho anh, kế đó Phan Tử bẻ năm, sáu cây gậy huỳnh quanh, thả từng cái một xuống bên dưới.

黑暗中几道光直落向下，有几道象流星一样消失在了深渊的尽头，有几只掉落十几米后，撞在了瓦顶上，弹了几下停了下来。同时荧光棒里面的化学物质因为剧烈震动而发生反应，光线越来越亮，隐约照亮了冰穹里面的情形。

Trong bóng đêm, mấy vệt sáng rơi thẳng xuống dưới, có vệt mất hút dưới vực sâu như sao băng, có vệt  rơi được hơn mười mét thì đập vào mái ngói, nảy lên vài cái rồi dừng lại. Chất hóa học bên trong gậy huỳnh quang do va chạm mạnh mà sinh ra phản ứng, ánh sáng càng lúc càng lan rộng, mơ hồ chiếu sáng cảnh vật bên trong khung băng.

接着潘子丢下绳子，一只垂到了下面瓦顶，然后迅速的滑了下去。

Tiếp đó, Phan Tử quăng một đầu dây thừng xuống mái ngói bên dưới, sau đó nhanh chóng trượt xuống.

看着潘子稳稳的落在了瓦顶之上，我们的心才放下，潘子朝我们打了几个手势，意思大概是这样的过程安全。

Thấy Phan Tử vững vàng đứng trên mái ngói, chúng tôi mới thả lỏng được đôi chút. Phan Tử ra hiệu cho chúng tôi, ý là quy trình này an toàn.

我们又开始兴奋起来，接下来第二个就是华和尚，我们陆续小心翼翼照葫芦画瓢，一拨一拨有惊无险的下到了瓦顶之上。

Chúng tôi lại bắt đầu nổi cơn hưng phấn. Người thứ hai đi xuống chính là Hoa hòa thượng, thế rồi chúng tôi lần lượt bắt chước theo họ, từng người từng người một lần lượt an toàn hạ xuống mái ngói.

一百米的平衡木和一百多米的绳索攀爬不是儿戏，我到下面之后几乎站不稳，要潘子扶住我才能在琉璃瓦上站定。会议起在冰木廊柱上的感觉，我的腿不由自主的就开始发软。

Một trăm mét đi cầu thăng bằng rồi lại thêm một trăm mét leo dây thừng chẳng phải chuyện chơi. Khi đến nơi tôi gần như đứng không vững, phải nhờ Phan Tử đỡ thì tôi mới trụ vững nổi trên mái ngói lưu ly. Cảm giác lạnh buốt khi bước đi trên cây cột gỗ khiến chân tôi mất tự chủ, bắt đầu nhũn ra.

七只手电四处去照，发现这一座冰穹中的斜坡峭壁大概30度的近垂直，山洞很深，宫殿直入山体内部，看不到最里面的情况，山顶和灵宫之顶几乎贴合，我们所站的瓦顶是其中最外面一层架空'大殿'的屋顶，檐头的飞檐都是朝凤龙头，屋脊两边是镇宅的鸱吻，黄瓦红梁很有皇气。我们几个人歪歪扭扭的站在上面，大有周星驰版决战紫禁之巅的感觉。

Bảy chiếc đèn pin chiếu ra xung quanh, phát hiện vòm băng bên trong vách đá tạo thành một góc khoảng 30 độ so với phương thẳng đứng. Hang núi rất sâu, cung điện nằm trọn trong lòng núi, nhìn không thấy tận cùng bên trong, đỉnh núi và đỉnh linh cung tựa hồ khít lại với nhau. Mái ngói chúng tôi đang đứng chính là gác mái của "đại điện", đầu mái cong lên đúng là triêu phượng long đầu, hai bên chái là mỏ diều hâu trấn trạch, ngói vàng cột son rất có khí khái hoàng tộc. Chúng tôi mấy người xiêu xiêu vẹo vẹo đứng phía trên, cảm giác giống như Châu Tinh Trì quyết đấu trên nóc Tử cấm thành.

胖子想去掀一片瓦片看看，却发现瓦片和瓦梁冻的死死的，根本掰不下来，只得作罢。我们又一个一个小心翼翼的扒着飞檐的龙头，用绳子下到灵宫的正门外的门廊处。

Bàn Tử muốn dỡ một miếng ngói ra xem, nhưng phát hiện mái ngói với xà nhà đã đóng băng, dính chặt vào nhau, gỡ thế nào cũng không ra, đành phải bỏ cuộc. Chúng tôi bước từng bước thận trọng, bám vào mái cong hình đầu rồng, dùng dây thừng hạ xuống cửa hiên của linh cung nằm bên ngoài cửa chính.

门廊是类似于祭祀台的地方，架空铺平的地面都是石板，常年的寒冷让石头脆化，脚踩上去嘎嘣作响，随时可能断裂。这里应该是当年修建进入山栈道的尽头，现在栈道已经给拆毁了，一边就是一片漆黑的万丈深渊，而左右两边是一排铜制的覆盖着冰屑的鼎，里面全是黑色的不知名的古老灰烬。

Cửa hiên ở đây cũng giống như đài hiến tế, nền gác mái được rải đá phiến bằng phẳng, quanh năm lạnh giá khiến cho đá rất giòn, chân dẫm lên mặt băng cũng gây ra chấn động, bắt cứ lúc nào cũng có thể vỡ. Nơi này hẳn là điểm cuối cùng của sạn đạo dẫn sang vách núi, bây giờ sạn đạo đã bị phá hủy, một bên là vực thẳm sâu vạn trượng tối đen, hai bên trái phải lại là một dãy mấy cái đỉnh đồng phủ đầy băng, bên trong là thứ gì đó màu đen, có lẽ là tro tàn từ thời xưa.

铜器的风格和宫殿的样子，都有非常明显的汉风格，看样子汪藏海到那里承包工程，设计方面还是无法超出他自己的民族和时代限制，或者说，也可能以当时东夏的国力，只能去掠夺边境汉族的东西来凑合了。

Các khí cụ bằng đồng cùng với kiểu cách của cung điện thì rõ ràng là mang phong thái thời Hán, xem ra thời đó Uông Tàng Hải tới nhận thi công công trình này, về mặt thiết kế vẫn không thể vượt khỏi những hạn chế của thời đại và dân tộc của mình. Hoặc cũng có thể lúc đó sức mạnh quốc gia của Đông Hạ chỉ là đi cướp đoạt vài vùng đất sát biên giới của người Hán mà chắp vá thành.

另一边就是灵殿的殿门，门前立着一块无字王八石碑，石碑后面就是弄宫的白玉石门，门很大，几乎有三个人多高，两人宽。石门上雕刻着很多在云中舞蹈的人面怪鸟，说不出名字，在门上方的黄铜门卷是一只虎头，门缝和门轴全给浇了水，现在两边门板冻的犹如一个整体。

Bên kia chính là cổng linh điện, trước cửa dựng một bia đá không chữ đặt trên mai rùa, đằng sau tấm bia đá là cổng bạch ngọc của cung điện. Cổng rất lớn, cao khoảng ba thân người, rộng bằng hai người. Trên cửa đá khắc hình rất nhiều người mặt chim đang nhảy múa giữa những đám mây, không biết nên gọi là gì, trên cửa gắn một cái đầu hổ bằng đồng thau. Trục và khe cửa đều đổ đầy nước, hai cánh cửa hiện giờ đã đóng băng lại thành một khối chắc chắn.

站在这里看上面的冰穹，微弱的光线从上面透下来，我的眼睛都似乎蒙了一层雾，看出来的东西都古老了很多，这种感觉很难用语言来表达。

Đứng ở chỗ này nhìn lên khung băng chỉ thấy một tầng ánh sáng mong manh chiếu xuống, tầm mắt tôi như bị bao phủ trong sương mù, nhìn mọi thứ đều cổ xưa hơn rất nhiều, cảm giác này thật khó diễn tả thành lời.

华和尚要在这里先拍摄一些照片，我们趁机喘口气，四处看看。叶成四处走了一圈，看到下面的悬崖后，感慨道："我真他娘的搞不明白，这万奴皇帝为什么非要把陵寝搞在这种鸟不拉屎的地方，平地上不好吗?这不是折腾人嘛?"

Hoa hòa thượng chụp vài bức ảnh, chúng tôi nhân cơ hội nghỉ ngơi, ngắm nghía xung quanh. Diệp Thành dạo quanh một vòng, nhìn xuống vách núi bên dưới mà cảm khái nói: "Má nó, tôi thật không hiểu vì sao Vạn Nô hoàng đế lại xây lăng tẩm ở cái chốn khỉ ho cò gáy này, xây dưới đồng bằng không tốt hơn sao? Cái này đúng là làm khổ người ta mà."

我道："做皇帝的想法和平常人是不一样的，也许是和他们宗教有什么特别的关系，你看西藏有很多的庙宇，全部都是建在一些根本人无法到达的地方，为的就是要接近天灵，这个我们这种俗人无法了解。"

Tôi nói: "Cách nghĩ của hoàng đế cơ bản đều không giống với dân thường, có lẽ điều này liên hệ mật thiết với tôn giáo của họ. Anh xem ở Tây Tạng có rất nhiều miếu thờ, tất cả đều được xây ở những nơi người bình thường không thể đặt chân đến mục đích chính là muốn gần hơn với thần linh, cái này người phàm tục chúng ta không hiểu được đâu."

胖子摇头表示不同意："我感觉修建在这里的原因很简单，就是不想让别人上来，这皇陵里面肯定有什么好东西，万奴皇这老小子捂着当宝贝，死了也不给人，咱们这次得好好教育教育他。"说着和郎风一起拿出撬杆去撬殿门。

Bàn Tử lắc đầu tỏ ý không đồng tình: "Tôi cảm thấy nguyên nhân hắn xây lăng mộ trong này thực chất rất đơn giản, chính là không muốn người khác leo lên, bên trong hoàng lăng này khẳng định có đồ tốt. Lão khốn Vạn Nô hoàng đế này khi sống vơ vét của cải, chết rồi vẫn không muốn chia cho người khác, lần này chúng ta phải dạy bảo hắn cho nghiêm chỉnh mới được" Nói rồi cùng Lang Phong lấy xà beng ra nạy cửa điện.

我听着好笑，胖子这人就是实在，要是他做皇帝，不知道会把自己陵墓设在哪里。

Tôi nghe mà buồn cười, cái tên Bàn Tử này, nếu hắn mà làm hoàng đế, không biết sẽ xây lăng mộ của mình ở chỗ nào nữa.

玉石石门后面没有自来石，用撬杠用力一卡，两边门轴的冰就爆裂，我们用凿子将门缝里的冰砸碎了，门才勉强可以推开一条缝隙。一道黑气都涌了出来，我们赶紧躲开，华和尚说没事，这是粘在门背后的防潮的漆，现在都冻成粉了。

Phía sau cửa ngọc thạch không phải là đá thông thường. Dùng xà beng nạy một lúc băng ở hai bên trục cửa mới hơi nứt ra, chúng tôi lấy cái đục đập nát mặt băng bên trên cánh cửa, cửa mới tạm nhích ra được một khe hở. Một luồng khí đen phun ra, chúng tôi liền nhanh chân né thoát. Hoa hòa thượng nói không sao đâu, đây là nước sơn chống ẩm phết lên phía sau cánh cổng, bây giờ đều đã đông cứng lại thành dạng bụi phấn rồi.

殿门拉开一条缝，就再动不了了，似乎是门轴锈死了。拿手电往里面照了照，空旷的灵殿里什么都看不见，里面的黑暗好象能吸收光线一般。

Cửa điện xuất hiện một kẽ hở, không thấy động tĩnh gì, hình như trục bản lề của cánh cửa đã bị hỏng. Chiếu đèn pin vào bên trong, linh điện trống trải không nhìn thấy gì cả, bên trong tối tăm đến mức có thể hấp thụ hoàn toàn ánh sáng.

叶成迫不及待的就想进去，却给胖子拦住了，他转头问闷油瓶："小哥，你先看看，这地方会不会有什么巧簧机关?"

Diệp Thành sốt ruột muốn vào nhưng bị Bàn Tử ngăn lại, hắn quay đầu hỏi Muộn du bình: "Tiểu Ca, trước hết cậu hãy nhìn thử xem nơi này có thể có cơ quan kỳ xảo gì hay không?"

闷油瓶摸了摸门，又看了看门上的浮雕，看了半天，摇头表示不能肯定："你们跟在我后面，别说话。"

Muộn Du Bình sờ sờ cánh cửa, rồi lại nhìn phù điêu trên cửa, nhìn nửa ngày mới lắc đầu, tỏ ý không chắc chắn: "Các anh đi theo tôi, đừng nói gì cả."

这人说的话一定要停，已经是我们的共识了。我和胖子大力点头，几个人都掏出防身的东西。

Người này chỉ nói một câu là đầy đủ ý tứ, chúng tôi cũng ngay lập tức hiểu ra. Tôi và Bàn Tử  mạnh mẽ gật đầu, mọi người đều lấy ra vật gì đó để phòng thân.

闷油瓶闪身，跨过高达膝盖的门槛，一马当先走了进去。我们紧跟起后，越过门槛，忐忑不安的走入到里面黑暗中的那一刹那，我突然就感觉到一股极度的异样向我袭来。

Muộn Du Bình nghiêng mình, sải bước tới trước cánh cửa, đi vào đầu tiên. Chúng tôi theo sát phía sau hắn, lướt qua cánh cửa. Trong khoảnh khắc thấp thỏm hòa mình vào bóng đêm, một cảm giác cực kì dị thường đột nhiên kéo tới, bủa vây lấy tôi.

我突然想道，近一千年来，我们可能是踏入的第一批人，想想这一千年里，这座无人注视的巨大的宫殿中发生过什么呢?

Tôi đột nhiên thầm nghĩ, gần một ngàn năm qua, chúng tôi có thể là nhóm người đầu tiên đặt chân đến nơi này. Ngẫm lại thì suốt một ngàn năm ấy, ai mà biết trong cái cung điện lánh xa tầm mắt con người này đã xảy ra những chuyện gì?