Đối với cá nhân tớ, đọc một câu chuyện dở không khó chịu bằng lỡ sa chân vào truyện 'đầu voi đuôi chuột' vì tớ quan niệm nếu cái kết không xứng với mở đầu thì chỉ chứng tỏ sự đuối sức của việc lên plot thôi. Vậy tớ đã làm gì để tránh truyện của bản thân rơi vào tình trạng đó? Well, xin giới thiệu với các cậu cấu trúc mà tớ thường áp dụng cho truyện - Cấu trúc 3 hồi.

Về cơ bản, hầu hết các truyện (và phim) mà các cậu thường xem đều có thể chia thành 3 giai đoạn: Mở đầu - phát triển - cao trào và kết thúc. Các cậu có thể thấy ảnh bên dưới, sự phát triển của câu chuyện có chiều hướng đi lên, thế nên khi viết theo cấu trúc này các cậu sẽ không bao giờ sợ rơi vào tình trạng truyện bị đuối về sau.

Nguồn ảnh:
Studio Binder - Three Act Structure in Film: Definition and Examples

Vậy, chính xác thì nội dung của từng hồi là gì?

Hồi 1: Giới thiệu

Đây là phần đầu tiên của câu chuyện, là nơi mà độc giả làm quen với bối cảnh, nhân vật, và đồng thời cũng là nơi quyết định liệu người đọc có muốn tiếp tục hay không.

À, có một vấn đề mà đa số tác giả trẻ (trong đó có cả tớ :)) rất hay bị sa lầy khi giới thiệu đó là kể lể quá nhiều về nhân vật. "Anh A là một người đàn mẫu mực, nhân viên phòng B, tính tình năng nổ và rất được nhiều người quý mến" - đây cũng là một cách để giới thiệu nhân vật, nhưng nó vô tình tạo cho người đọc một cái khuôn. Hãy thử kỹ thuật "show, don't tell" để tránh tình trạng này nhé! (Tớ sẽ viết hẳn một bài để nói về kỹ thuật ấy sau.)

Hồi 2: Phát triển

Có thể nói hồi hai chính là hồi chiếm nhiều dung lượng nhất trong truyện, bởi vì hầu hết các vấn đề đều được phát triển tại đây.

Đó có thể là sự phát triển của một mối tình; những khó khăn mà nhân vật chính đã gặp phải trên con đường đến đích; hoặc là quá trình điều tra của cảnh sát để truy tìm kẻ sát nhân. Giai đoạn này là giai đoạn tốt nhất để xây dựng sự đồng cảm của độc giả đối với nhân vật bởi vì hầu hết những thói quen, cảm xúc và hành động của nhân vật sẽ được bộc lộ tại đây.

Theo kinh nghiệm cá nhân của tớ khi viết truyện bí ẩn, ở hồi hai tớ sẽ để lộ 7 phần bí ẩn và giữ lại 3 phần cho riêng mình. Việc điều gì được giữ lại sẽ phụ thuộc vào nội dung của câu chuyện ấy. Ví dụ trong "Nàng Thơ", 7 phần được tiết lộ là hung thủ - nơi gây án - cách thức gây án, còn 3 phần được giữ lại là 'tại sao nạn nhân bị thế'. 3 phần này chính là vấn đề mà độc giả phải theo dõi truyện mới có câu trả lời được, và nó cũng là nguyên liệu cho cú cua gắt văng mũ bảo hiểm ở giai đoạn cao trào :))

Hồi 3: Cao trào và kết thúc

3.1: Cao trào

Cao trào chính là thời điểm để các nút thắt được tháo gỡ. Cây kim trong bọc sẽ bị lòi ra, những bí ẩn sẽ được giải đáp cặn kẽ, nhân vật sẽ hành động mạnh mẽ để đấu tranh cho phe của mình. Ở giai đoạn này đòi hỏi bút lực của tác giả phải đủ cao để có thể giải quyết vấn đề do chính bản thân đặt ra, vì nếu cách giải quyết không thỏa đáng, giai đoạn này sẽ trở thành 'thoái trào' và truyện thành 'đầu voi đuôi chuột'.

Thông thường, những cú twist (hoặc turn) sẽ được đặt ở đầu giai đoạn này, và cao trào chính là cách mà nhân vật phản ứng với nó. Ba phần giấu kín của tớ sẽ được bung CÙNG MỘT LÚC tại đây, mục tiêu là khiến độc giả không trở tay kịp và từ đó gây nên sự hấp dẫn. Giai đoạn này không cần sự đồng cảm, mà là những cú bùng nổ không thể rời mắt khỏi dòng chữ đen.

3.2: Kết thúc

Giai đoạn kết thúc giống như một lời tạm biệt vậy, và một lời kết thúc thành công sẽ khiến độc giả bịn rịn chứ không nên khiến họ thở phào "ơn trời cuối cùng nó cũng xong".

Đây là nơi để kể vắn tắt những chuyện xảy ra sau đó, hoặc giải thích nhanh gọn những chi tiết chưa được giải đáp. Nhân vật sống ra sao sau cao trào? Liệu họ có hạnh phúc hay hối hận? Liệu mọi chuyện có được giải đáp hết hay phản diện vẫn còn giữ thứ gì đó trong tay (kết mở)? Hãy viết càng ngắn gọn càng tốt!