Chương V.

Khủng hoảng tài chính toàn cầu. và tác động đến hoạt động tín dụng của NHTM VN.

I.Nguyên nhân khủng hoảng :

1)Do Đạo luật Glass-Steagall bị thay thế bởi đạo luật Glamn-Leach-Bliley

-Năm 1999 Đạo luật G-S bị bải bỏ- dưới sức ép của NHTM đã xóa mờ ranh giới giữa các NHTM, Ngân hàng đầu tư, Công ty bảo hiểm - cho phép các NHTM được tham gia vào lĩnh vực kinh doanh mạo hiểm như nghiệp vụ chứng khoán và bán các khoản vay bất động sản.

-Ngân hàng đẩy mạnh cho vay bất động sản và nắm giữ các chứng khoán

-Chính sách lãi suất thấp: 2001-2003: Lĩa suất trên thị trường Mỹ duy trì ở mức thấp- 1%;=> nhiều nhà đầu tư tìm kiếm trái phiếu có xếp hạng tín dụng thấp với mục tiêu sinh lời

2) Do chính sách nới lỏng tiền tệ và chính sách "Nhà cho người có thu nhập thấp của chính quyền TT Bush.

Đã có giai đoạn người Mỹ không thể gần như là không thể có đủ tiền để mua một ngôi nhà.=>

Khi cho vay dưới chuẩn làm thay đổi điều kiện nói trên.

Nguời thu nhập trung bình có thể mua được nhà dưới chuẩn. Ví dụ: Tại Los Angeles và Miami, trước khi có chính sách cho vay dưới chuẩn, một người có thu nhập trung bình ở 2 thành phố trên chỉ đáp ứng được 65% mức thu nhập để có một ngôi nhà thì sau khi có chính sách cho vay dưới chuẩn, vẫn những người đó có thể đáp ứng được 85% thu nhập để có được một ngôi nhà.

Thậm chí , NH cho vay không cần điều kiện trả nợ của khách hàng, không cần nghề nghiệp, không tài sản (Được biết đến với tên gọi: các khoản vay :Ninja (Blinder 2008)

Tại sao NH cho vay như vậy=> thu nhập.=> Lí do là NH chỉ quan tâm đến độ an toàn trong vòng 4 ngày sau giải ngân.Sau 4 ngày đó các khoản cho vay sẽ được chứng khóan hóa bằng cách chuyển sang cho các tổ chức chứng khoán.

3)Do thị trường bất động sản giảm giá.

Thị trường bong bóng=> vỡ thị trường.

Giá nhà Mỹ năm 2006 tăng mạnh=> đổ => gây sốc cho thị trường=> nợ xấu.

-Dự đoán và kì vọng về thị trường bất động sản của người Mỹ và Ngân hàng quá lạc quan.

-Khi giá bất động sản sụt giảm, tỉ lệ vỡ nợ tăng.Theo các nguồn tin của các nhà nghiên cứu: giá trị của bất động sản giảm từ 20.160 tỷ usd vào giữa năm 2007 xuống còn 19430 tỉ usd vào giữa năm 2008, tương đương 3,6%. Trên thực tế khoản 52 triệu người Mĩ vay mua nhà lần đầu và trung bình hàng năm khoảng 750000 người phá sản. Tuy nhiên, năm 2006 con số này lên đến 1 tr người, và năm 2007 gần 1,5 tr người, năm 2008 - 2 tr người.

4) Do việc giám sát không hiệu quả của hệ thống giám sát.

-Hệ thống giám sát:

-Basel II:

+Việc đánh giá tuân thủ vốn tối thiểu bắt buộc phụ thuộc vào đánh giá của các tổ chức xếp hạn tín nhiệm.

+Basel II cũng đưa ra nhiều cơ sở đánh giá rủi ro thị trường, rủi ro tín dụng, rủi ro hoạt động-Trong khi các mô hình đánh giá lại dựa vào giả định, mà không dựa vào các hành vi mang tính chủ quan của các nhà quản trị.

+Basel không áp dụng đối với các tổ chức tín dụng phi ngân hàng, các ngân hàng đầu tư và các công ty định mức tín nhiệm.

II/ Tác động của khủng hoảng.

1.Tác động trực tiếp:

-Các ngân hàng VN không sở hữu chứng khoán bất động sản Mỹ.

-NHVN không có nợ vay trên thị trường quốc tế lớn.

-CT tài chính và NHTM VN không có đón bẩy tài chính quá cao.

2.Tác động gián tiếp:

-Đối với thị trường chứng khoán:

Giữa các thị trường CK có liên thông, tác động lẫn nhau do tâm lí bầy đàn.=>

Tỉ lệ cho vay chứng khoán trên tổng dư nợ cho vay của NHTM VN giảm:

NHTMNN -0,95% năm 2007; - 0,71%- 2008;

NHTMCP - 0,63-0,42%.

NHLD- 4,06 - 1,02%.

-Đối với thị trường bất động sản.

+Sự liên thông giữa thị trường CK và thị trường bất động sản ở VN:

- Giá cả thề giới tăng, lãi suất tăng=> thị trường bất động sản, TTCK VN vẫn giảm.=>?

-Tác động qua quan hệ kinh tế.

- Do khủng hoảng kinh tế các doanh nghiệp XNK gặp nhiều khó khăn=> sản xuất trong nước => ảnh hưởng đến vay và trả nợ ngân hàng..

-Kiều hối giảm sút.

-Du lịch giảm.