Truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" được viết vào năm 1970, là kết quả của chuyến đi thực tế lên Lào Cai của tác giả sau được đưa vào tập "giữa trong xanh".Tác phẩm xoay quanh tình huống truyện khá đơn giản mà tự nhiên: cuộc gặp gỡ tình cờ giữa ông họa sĩ, bác lái xe và cô kĩ sư với anh thanh niên làm công tác khí tượng thủy văn kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m.Sau khi đón khách lên thăm nhà và cắt hoa tặng cô gái, anh mời khách vào nhà uống trà và trò chuyện. Đoạn trích trên nằm ở phần giữa của đoạn truyện, kể lại việc anh thanh niên chia sẻ những suy nghĩ về công việc và cuộc sống của mình, qua đó ngời sáng lên vẻ đẹp của một chàng trai yêu nghề sâu sắc, có lý tưởng sống cao đẹp, sống cởi mở chân thành và rất khiêm tốn.