Phần 1

Thuyết tâm trí mở rộng (Extended Mind Hypothesis) phần 1.

Clark và Chalmers (1998) đã đề xuất thuyết "tâm trí mở rộng" (extended mind hypothesis; link: https://watermark.silverchair.com/58-1-7.pdf?token=AQECAHi208BE49Ooan9kkhW_Ercy7Dm3ZL_9Cf3qfKAc485ysgAAAnAwggJsBgkqhkiG9w0BBwagggJdMIICWQIBADCCAlIGCSqGSIb3DQEHATAeBglghkgBZQMEAS4wEQQMB74zYVk42UPpnwHNAgEQgIICI2o73KCPvomRu4dLtlXei4n1YCQIMFMRL8aMjjzm4KIyaj7T9M_Tsgcl9hffFtTzE7qwKZXvJ4Ij8A-PgOBNZMVeM3SaI9MFLsIHPpVKW5QVUZmE4NBMm-YBPOcN991UYgwRH3HHdkV2_g0icJ-dCIhZXOcCYh9hQgwOAYjJr4cVK77si3AD892g1DPfWahXvIM5c7jUxsbJTbznkUzaNRmzGiQJCsEtHhHwwuiCyTNQNtZ9HXPQp-t0rwe0GKgCVEX71yYkgmWN5nsLXwzpVyI8y5BWoV0w5uMHwCTK791jbyksqxfa3bZJrx6djVURk3hgSHsVvou3CyhHXieBVd-W62Y4RgS-_rK_UZXF-f_MwbF3ZJfznlN84eQ7yaTZIuqQPRwTReDug-_sa6MAAKiD9b96UZ8GDqMoyrYYQ_0ABYFg_u5bHJsEYduozm1gzD4iGfEDnoEHVgQ-oUBGMqcP7MhRlzHByP5QIpPQitH8sPgEImAz2cuKt5GAQvuC4c8gkCvfi0VZ1BP1YwYk1JA3qaWlGeJrj6NwngW1Je4Wg4l0QOZcMIjcpnc54YyxnU8xr3TO62SvjhhL4ICZivdncmvcn6Gy4nnt_XZ9A4kAP0ikH6qbCqvsOYHpoqOuVNWDvvsbtbU8XDB35JixTFOl_gCyEcRAu49-jXiVJMgA_9ZmrAOgufagoUyx0wt5UK6cCeTjw3oeUcQpvq7WKI835fg )

Họ  lập luận rằng tâm trí của một người không bị giới hạn bởi ranh giới vật lý, (chẳng hạn như tâm trí gói gọn trong cơ thể và hộp sọ của con người). Họ cho rằng tâm trí có thể tồn tại bên ngoài đầu của người và mở rộng ra ngoài ở thế giới. Những người ủng hộ lý thuyết này cho rằng không chỉ nên tìm hiểu + nghiên cứu những gì đang xảy ra trong tâm trí, mà nên xem xét cả môi trường— thứ có thể cấu thành một phần nào đó tâm trí con người. Cả hai nhà triết gia cũng cho rằng: vấn đề quan trọng của khoa học nhận thức (cognitive science) không phải là bộ não và các hoạt động thần kinh liên quan, hay cũng không phải là hướng đi của computational theory of mind. Vấn đề quan trọng cốt lõi nhất não bộ con người và vài khía cạnh nhất định của môi trường. Nếu lý thuyết này của Clark và Chalmer đúng, vậy thì những thiết bị công nghệ như thẻ nhớ, chip và/hoặc ổ cứng ngoài nên được xem là một phần tử của hệ thống "kết hợp", mà tại đó tâm trí của con người (the mind) và môi trường hoạt động cùng nhau (environment). Thuyết tâm trí mở rộng có thể được minh họa và hiểu thông qua tình huống giả lập: Otto và Inga (một thí nghiệm tư duy/ thí nghiệm suy nghĩ) được trình bày bởi Clark và Chalmer.

Otto và Inga (hai nhân vật hư cấu) quyết định đi bảo tàng cùng một lúc. Vì Inga có trí nhớ tốt, cậu ấy có thể tìm được hướng đi đến bảo tàng từ não của mình. Tuy nhiên, Otto được chẩn đoán mắc bệnh Alzheimer nên cậu ta đã viết tất cả các hướng dẫn đi đến bảo tàng vào sổ tay cá nhân, thứ trong trường hợp này được xem như bộ nhớ của Otto. Cả Inga và Otto đều được có niềm tin về vị trí của bảo tàng trước khi tham khảo thông tin từ trí nhớ của não ​​hoặc từ bộ nhớ (quyển sổ). Sự khác biệt duy nhất giữa hai người khi tìm kiếm phương hướng là bởi Inga  xử lý thông tin từ trí nhớ của mình (phần bên trong), còn Otto sử dụng quyển sổ tay làm bộ nhớ của mình. Thí nghiệm này cho thấy rằng tâm trí của Otto đã được mở rộng ra khỏi bộ não của anh ta, khiến quyển sổ tay trở thành trí nhớ của anh ta. Quan trọng nhất, quyển sổ tay của Otto đóng vai trò bộ nhớ bởì vì Otto tự động xác nhận thông tin trong quyển sổ, và có thể sử dụng quyển sổ ngay lập tức và liên tục nếu anh ta cần.

Trong một minh họa khác về thuyết tâm trí mở rộng, hai người được yêu cầu xoay nhiều  hình khác nhau trên màn hình máy tính. Trong khi người đầu tiên hoàn thành nhiệm vụ với sự trợ giúp của con chip đã được cấy ghép vào bên trọng hệ thần kinh, người thứ hai đã nhấn hoặc sử dụng nút "Xoay" xoay trên bàn phím.

Clark và Chalmer sau đó kết luận rằng không có sự khác biệt giữa hai trường hợp, ngoại trừ trong trường hợp đầu tiên, cấy ghép (implant) là một công cụ nhận thức nội bộ. Vì vậy, nút "Xoay" trong trường hợp thứ hai cũng nên được xem như một phần của nhận thức con người — bất kể nó được thực hiện trong bộ não hay ngoài môi trường.

Cuối cùng, kết quả của những thí nghiệm suy nghĩ này khiến Clark và Chalmer đề xuất "the parity principle" (nguyên tắc bình đẳng): nếu như những vật bên ngoài (ví dụ: chip bộ nhớ, ổ cứng di động) hoạt động giống tương tự nhận thức bên trong con người (trí nhớ) thì chúng nên chấp nhận rằng những vật bên ngoài ấy là một phần của quá trình nhận thức.

Clark và Chalmers đã đề ra một số tiêu chí để áp dụng thuyết tâm trí mở rộng. Những tiêu chí này gồm tính khả dụng (sổ tay luôn có sẵn cho Otto khi anh ta cần), tính di động (sổ tay dễ dàng được Otto mang theo), tính tin cậy và tính yêu cầu (sổ tay luôn có sẵn và Otto không cần hoài nghi điều này; VÀ khi Otto yêu cầu sổ tay giúp anh ta đi đến bảo tàng, sổ tay sẽ đưa ra nhiều chi tiết định hướng, như tuyến đường an toàn nhất đến bảo tàng hoặc cách nhanh nhất đến bảo tàng), tính chứng thực tự động (Otto luôn nhìn vào sổ tay của mình để tìm hướng mà mà không cần suy nghĩ), tính tiếp cận (Otto có quyền dùng sổ tay vào của mình bất cứ khi nào anh ta cần), và tính chứng thực trong quá khứ (trong quá khứ, sổ tay đã giúp Otto xác nhận một số thông tin định hướng và có lẽ, đây là lý do Otto đã viết thông tin đó trong trang đầu tiên của mình kế hoạch

_____

Viết bởi N.

Tham khảo thêm:

Tiếng việt: https://vi.yestherapyhelps.com/the-extended-mind-theory-psyche-beyond-our-brain-15187

Tiếng Anh: https://en.m.wikipedia.org/wiki/The_Extended_Mind