4 cn: định hướng, tạo lập môi trường, điều tiết, kiểm tra giám sát.

Chức năng định hướng:

• Trong nền KTTT, nhà KD và các tổ chức kinh tế được tự chủ kinh doanh, thường chạy theo thị trường một cách bị động, dễ gây ra thua lỗ, thất bại và đổ vỡ, gây thiệt hại chung cho nền kinh tế.

• Nhà nước phải định hướng nền kinh tế phát triển theo quỹ đạo và mục tiêu KTXH đã được Đảng và nhà nước định ra.

• Định hướng: Xác định con đường đi đến mục tiêu

• Để thực hiện chức năng này, Nhà nước phải tiến hành các công việc sau:

+ Phân tích, đánh giá thực trạng của nền kinh tế, những nhân tố trong nước và quốc tế ảnh hưởng đến nền kinh tế

+ Dự báo phát triển kinh tế

+ Hoạch định phát triển kinh tế

• Các công cụ quản lý được sử dụng để định hướng: Chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình mục tiêu, dự án phát triển KTXH

Chức năng tạo lập mt cho sự phát triển KT:

Môi trường cho sự phát triển kinh tế là tổng thể các yếu tố và điều kiện khách quan và chủ quan, bên ngoài và bên trong có mối liên hệ trực tiếp hay gián tiếp đến việc phát triển kinh tế và quyết định đến hiệu quả kinh tế.

• Môi trường chính trị: Nhà nước cần thiết lập, đảm bảo sự ổn định về chính trị và an ninh quốc phòng, mở rộng quan hệ đối ngoại, trong đó có quan hệ kinh tế đối ngoại.

• Môi trường KT: Nhà nước cần điều hành nền kinh tế phát triển ổn định. Phát triển kinh tế trên cơ sở duy trì mức độ tăng trưởng bền vững, tỷ lệ lạm phát, thiểu phát trong giới hạn cho phép, bình ổn mức sản xuất và đảm bảo toàn dụng nguồn nhân lực.

• Môi trường pháp lý: đường lối phát triển, chính sách KT, khung pháp lý => bình đẳng, thông thoáng, công khai, minh bạch.

• Cơ sở hạ tầng: Xây dựng mới và nâng cấp cơ sở hạ tầng, tạo điều kiện cơ bản bảo đảm cho hoạt động kinh tế có hiệu quả. Nhà nước cần quan tâm xây dựng hệ thống giao thông, điện, nước, hệ thống thông tin, các cơ sở y tế, dịch vụ tài chính, ngân hàng, khám chữa bệnh, trường học,...

• Môi trường VH-XH: Quan niệm về giá trị, nếp sống, phong tục tập quán, thói quen,... Các mối quan hệ xã hội => hòa nhập chứ không hòa tan.

• Môi trường tự nhiên: mt TN <=> phát triển KT. NN cần bảo vệ mt TN bằng luật pháp và chính sách để phát triển bền vững.

• Môi trường kỹ thuật: Y= f (K, L, R, T)

Hàm sản xuất:

Trong đó: T: công nghệ trở thành yếu tố mang tính quyết định

Đòi hỏi Nhà nước phải có chính sách khuyến khích sự phát triển KH-KT phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế

• Môi trường dân số: NN tác động (chất lượng, số lượng, cơ cấu) thông qua các chính sách.

• Môi trường quốc tế: tạo mt hòa bình, mở rộng và tăng cường quan hệ, thực hiện các cam kết quốc tế, giữ vững độc lập chủ quyền, đóng góp vào cuộc đấu tranh chung.

Chức năng điều tiết:

• Nhà nước vừa phải tuân thủ, vận dụng các quy luật khách quan của thị trường, phát huy mặt tích cực của cơ chế thị trường; vừa điều tiết, chi phối thị trường hoạt động theo định hướng của nhà nước, đảm bảo cho nền kinh tế phát triển ổn định, công bằng và hiệu quả.

• Để điều tiết, Nhà nước sử dụng hàng loạt các biện pháp bao gồm: Pháp luật; Kế hoạch hóa; Các chính sách kinh tế- Đây là các công cụ QLNN về kinh tế.

Chức năng kiểm tra giám sát:

Chức năng kiểm tra, giám sát nhằm thiết lập trật tự, kỷ cương trong hoạt động kinh tế; phát hiện và ngăn ngừa các hiện tượng vi phạm pháp luật, sai phạm chính sách, bảo vệ tài sản quốc gia và lợi ích của nhân dân, góp phần tăng trưởng kinh tế và từng bước thực hiện công bằng xã hội.

ND cn kiểm soát:

• Kiểm soát sự phát triển theo định hướng kế hoạch của nền kinh tế

• Kiểm soát việc sử dụng các nguồn lực của đất nước.

• Kiểm soát việc thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước

• Kiểm soát việc thực hiện các chức năng của cơ quan nhà nước trong lĩnh vực QLNN về kinh tế

• Kiểm soát tính hợp lý của các công cụ, chính sách, pháp luật trong lĩnh vực kinh tế để đảm bảo tính thúc đẩy kinh tế của chúng, kiểm soát lạm phát và biến động kinh tế trong nước.

*nền kt chuyển từ kế hoạch hóa sang cơ chế thị trường thì: trong thời kìkế hoạch hóa có 3 cn: định hướng, điều tiết, kiểm tra kiểm soát (chủ yếu bằng mệnhlệnh hành chính) thì nên thay đổi hết. bổ sung: tạo lập mt để nền kt phát triển.Thay đổi: chỉ quản lý ở tầm vĩ mô. CQ kiểm soát nền kt là: QH, CP.