Câu 17: quy luật lượng chất. Ý nghĩa phương pháp luận.

Đây là một quy luật CB của phép biện chứngDV, nó vạch ra cách thức của sự vđ, phát triển.

*chất: là phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của các sự vật, là sự thống nhất hữu cơ của những thuộc tính làm cho sự vật là nó chứ không phải là cái khác.

Chất của sự vật chỉ bộc lộ thông qua các mối quan hệ và những thuộc tính của nó. Nó kochỉ QĐịnh bởi chất của các yếu tố cấu thành mà còn tạo bởi phương thức liên kết.

*Lg: là 1 phạm trù TH dùng để chỉ tính qđịnh khách quan, vốn có của svật về mặt số lg, quy mô, trình độ, nhịp điệu của sự vđ và phát triển của svật, cũng như của các thuộc tính của svật.

Sự phân biệt giữa chất và lượng chỉ mang tính tương đối, bởi sự phân biệt đó phụ thuộc vào mối quan hệ cụ thể của sự vật với các sự vật khác.Ở mối quan hệ này thì là chất song sang mối quan hệ khác nó lại đóng vai trò là lượng.

Quan hệ biện chứng giữa lượng và chất

Bất kì svật nào cũng đều là thể thống nhất của hai mặt: lg và chất. Chúng gắn bó hữu cơ với nhau, qđịnh lẫn nhau tr đó lượng là cái thương xuyên biến đổi, chất là cái tương đối ổn định, lượng biến đổi đến một mức độ nhất định sự vật chuyển hóa, chất mới ra đời thay thế chất cũ,

*Sự chuyển hoá cũng có thể diễn ra sau một quá trình tích luỹ những thay đổi về lượng trong một khoảng giới hạn nhất định, mới dẫn tới sự thay đổi về chất.

- Độ là một phạm trù triết học, dùng để chỉ khoảng giới hạn mà trong đó, sự thay đổi về lượng chưa làm thay đổi căn bản về chất của sự vật.

Phạm trù Độ cũng nói lên sự thống nhất giữa chất và lg của svật. Tại đ? giới hạn. Độ tiếp tục biến đổi tới 1 ghạn nhất định để làm thay đổi về chất, sự thay đổi tại đ? tới hạn gọi là đ? nút

- Điểm nút là một phạm trù triết học dùng để chỉ thời điểm mà tại đó, sự thay đổi về lượng đủ để làm thay đổi về chất của sự vật.

Sự vật phát triển thông qua những độ # nhau, do đó tạo thành một đường nút của n~ qhệ về độ trong qtrình phát triển. Tại điểm nút, sự thay đổi vế chất của svật được gọi là bước nhảy.

- Bước nhảy là một phạm trù triết học dùng để chỉ sự chuyển hoá về chất của sự vật. Sự chuyển hoá được thực hiện là do sự thay đổi về lượng trước đó của sự vật gây ra.

Bước nhảy có thể là bước nhảy tiến bộ, cũng có thể là bước nhảy thoái bộ, tuỳ theo sự tích luỹ về lượng trước đó trong các trường hợp cụ thể khác nhau.

*Các hình thức của bước nhẩy: -Bước nhầy đột biến là bước nhảy thực hiện trong thời gian rất ngắn lamg thay đổi chất của toàn bộ kết cấu sự vật.

Căn cứ vào các hình thức của bước nhẩy có bước nhày toàn bộ và bước nhảy cục bộ.

-Bước nhảy tn- bộ là bước nhảy làm thay đổi chất của tn- bộ các mặt các y’ tố cấu thành svật.

-Bước nhảy cục bộ là bước nhảy thay đổi của những mặt những yếu tố riêng lẻ của sự vật.

+ Sự tác động trở lại của chất đối với lượng. Khi chất mới ra đời, nó không tồn tại một cách thụ động, mà có sự tác động trở lại đối với lượng, được biểu hiện ở chỗ, chất mới sẽ tạo ra một lượng mới cho phù hợp với nó để có sự thống nhất mới giữa chất là lượng. Sự quy định này có thể được biểu hiện ở quy mô, nhịp độ và mức độ phát triển mới của lượng.

c. Ý nghĩa phương pháp luận

- Trong nhận thức và hoạt động thực tiễn phải chú ý tích lũy dẫn những thay đổi về lượng, đồng thời phải biết thực hiện kịp thời những bước nhảy khi có điều kiện chín muồi.

- Chống lại quan đ? tả khuynh: chủ quan, nóng vội, duy ý chí, khi lg chưa biến đổi đến điểm nút đã thực hiện bước nhảy.

- Chống lại quan đ? hữu khuynh: bảo thủ, trì trệ, khi lg đã biến đổi đến đ? nút nhưng ko t/hiện bước nhảy.

- Phải thấy được tính đa dạng của các bước nhảy, nhận thức được từng hình thức bước nhảy, có thái độ ủng hộ bước nhảy, tạo mọi đk cho bước nhảy được thực hiện một cách kịp thời.

- Phải có thái độ khách quan và quyết tâm thực hiện bước nhảy khi hội đủ các đk chín muồi.