Nói ra cũng lạ.

Đầu xuân năm thứ mười hai vẫn luôn là ngày có gió khô, nhưng vừa đến tháng hai, mưa lại đột ngột nhiều hơn trước rất nhiều.

Đặng Anh cũng chẳng muốn đi lại quá nhiều, gần như cả ngày ở trong Thái Hòa Điện.

Công trình xây dựng lại Thái Hòa Điện chuẩn bị tiếp liệu mất liền bốn năm, bản vẽ công trình ban đầu do Trương Xuân Triển chủ trì phác thảo, vì kết cấu chủ thể làm bằng gỗ nên một khi gặp sét đánh, tình thế cháy lan gần như là bất khả kháng. Trước khi xây lại Thái Hòa Điện, Đặng Anh từng bàn lại với các thợ thầy, tiến hành sửa đổi bản vẽ nhiều lần, bản vẽ đặt trong lều bây giờ đã chất cao bằng nửa người.

Lêu lán đơn giản có mành che ở công trường.

Mưa to mấy ngày liên tiếp, tủ bản vẽ bị hỏng, công trình dùng gỗ cây lớn làm vật liệu xây dựng cũng không sao hoàn thành được.

Đám thợ xây rảnh rỗi, phần lớn ngồi trong lều vừa tránh mưa, vừa tán gẫu.

Chân bàn ghế đều đã mốc meo, nhưng đồng thời cũng phảng phất mùi thơm của gỗ lâu năm.

Có người pha trà, treo trên bếp nhỏ, mọi người đến chia nhau qua uống một ngụm hong người, hơi ẩm trên thân dường như không còn quá khó chịu.

Đặg Anh bưng bát trà, đứng trong đám người trò chuyện với các thợ.

Những người thợ này đa phần đều xuất thân từ Hương Sơn Bang của Trương Xuân Triển, đã quen biết Đặng Anh mười mấy năm. Họ đều là người kiếm cơm nhờ tay nghề, không dính dáng gì nhiều đến triều đình và cung đình, không phải băn khoăn nhiều mà cũng có gan nói, nhưng họ không có cái nhìn toàn cục, muốn bày tỏ gì đó với Đặng Anh, song lại chẳng nói được lời phải hay, vả chăng còn sợ nói nhiều sai nhiều, bởi vậy mà trở nên dè dặt trước mặt Đặng Anh.

Đặng Anh biết, những người này còn để ý tâm trạng hắn đã ổn định lại chưa hơn cả chính hắn.

Hội nhóm thợ xây đến từ Hương Sơn, nay thuộc Tân Trúc, Đài Loan.

Nhưng hắn cũng hiểu rõ, đối với hắn hay với những người này, chuyện "bình phục" đều là một quá trình rất dài.

Thế nên, ngoại trừ chuyện công trình, thỉnh thoảng hắn cũng sẽ kể cho họ nghe cuộc sống của mình ở nội đình để hòa giải
"khúc mắc" giữa hai bên.

"Hai hôm trước ta còn định đợi qua kinh trập rồi mới lấy trà Tống sư phụ tặng năm nay mới ra uống. Kêt quả, hôm nay mọi người đều vì mưa mà mắc tại đây, thôi thì cứ lấy ra dùng vậy."

Người thợ tặng trà cho hắn nghe lời này xong mừng rỡ khôn xiết, vội nói: "Ngài thích là tốt rồi, vườn năm nay vừa ra vụ mới, nhưng đầu năm nhà ta ốm bệnh, không kịp hái. Mấy ngày trước ta chạy về nhờ người trong thôn hỗ trợ, cuối cùng cũng thu được một nửa, hôm nào nhà ta khỏe hơn rồi sẽ lại bảo nàng đưa thêm một ít đến cho đại nhân."

Y gọi Đặng Anh là "đại nhân", vừa dứt lời thì bị người khác kéo tay.

Một loạt dao mắt phóng tới, làm y tức thì mặt đỏ tía tai, há miệng ngẩn người, hối hận mình lỡ lời, không dám nhìn Đặng Anh nữa.

Đặng Anh cười, tiếp lời y: "Ta còn sợ mọi người vào đây làm công rồi lại chẳng buôn ngó ngàng gì đến ruộng nương vườn tược gì trong nhà nữa ấy chứ."

Người kia thấy Đặng Anh không trách tội lại càng hối hận hơn, cũng không dám oang oang, cúi đầu rầu rầu đáp: "Dạ, có ít ỏi thì cũng là gia nghiệp tổ tiên, không dám lơ là."

Bâu không khí có phần u ám, mành cửa lều bị gió thổi phần phật.

Bên ngoài mưa rất lớn, mùi gỗ hơi đất đều mang cái lạnh đầu xuân, thân mình Đặng Anh tới giờ vẫn dưỡng chưa khoẻ hẳn, đặc biệt là cổ chân, sớm tối đều sợ lạnh sợ rét, đứng lâu là không thoải mái.

Nhưng hắn vẫn quen đứng cùng đám thợ xây.

Đó là thói quen Trương Xuân Triển đã gìn giữ suốt mấy thập niên.

Ông từng nói với Đặng Anh: "Xây cung thành cũng như mang binh bên ngoài vậy, không tính toán lòng người phức tạp đến thế, mục đích của mọi người là nhất trí, chỉ cần con có thể khiến họ an tâm là họ có thể một lòng một dạ dồn sức vào việc của mình. Lầu cao có vững chãi hay không là do con người quyết định. Nhưng muốn làm chuyện này, chỉ suy tính đến bản thân thôi thì chắng có lợi ích gì, con phải có nghị lực 'chung thân vi sĩ, bât diệt văn tâm. Có nghị lực ấy mới biết ghi nhớ trách nhiệm con cần phải đảm đương. Có thế, cung điện thành trì mà con dẫn dắt họ kiến tạo mới không trở thành một đống gỗ lim vô dụng."

Lúc Trương Xuân Triển dạy lời này, Đặng Anh hãy còn rất trẻ, không khỏi hỏi lại: "Vậy phải thế nào mới giữ vững được "văn tâm" ạ?"

Trương Xuân Triển nói với hắn: "Bất kể ở đâu cũng không được quên, con xuất thân từ chốn thư trai mười năm khổ học.
Dù cho con không thích người và việc trên hoạn lộ, đi con đường không giống với bọn Dương Luân, nhưng con phải nhớ, người thầy chân chính của con trước sau mãi là đại học sĩ Bạch Hoán, con cũng giống như Dương Luân, sống trên đời phải xứng đáng với thân phận và công danh của mình."

Về sau trưởng thành, Đặng Anh mới dần hiểu được thâm ý bên trong lời dạy này.

Trải qua bao đời sư đồ truyền thừa, đông môn giao du, họ vẫn đang không ngừng biện luận, giải thích dục vọng "tu thân trị quốc bình thiên hạ" của mình, những dụ vọng này chống đỡ quá nửa xương sống của người đọc sách, họ là trụ cột vững chắc của vương triều, cũng là người đặt nên móng cho phần lớn sự nghiệp xã tắc dân sinh.

Trước đây, trong nghiên cứu về giai đoạn đầu triều Minh của mình, Dương Uyển đã tiến hành giải thích khái quát về "văn tâm" của Đại Minh.

Sau khi có sự can thiệp của phép biện chứng, nàng không thể không xét phương diện cổ hủ trong đó, nhưng về sau, trong nghiên cứu của nàng về Đặng Anh, nàng cho rằng khái niệm "văn tâm" này luôn là điểm trụ trong tác phong hành sự của Đặng Anh, thậm chí còn là căn nguyên cho kết cục thảm khốc sau cùng của hắn.

Hắn không thích đứng trên lập trường của đám hoạn quan để tư duy vấn đề, hắn muốn làm chuyện không hợp với thân phận của mình.

Nhưng, phải nói thế nào đây?

Thi thoảng lúc phải gió, Dương Uyển cũng sẽ nảy sinh vô vàn suy nghĩ táo bạo về chuyện này.
"Da thái giám, xương văn sĩ" và "thân  kĩ nữ, tâm Quan Âm" đều mang cùng một cảm giác cấm kị, phát huy một chút thôi là có thể viết ra một bộ truyện mấy chục ngàn chữ trên Tấn Giang rồi.

Nàng yêu những vết nứt như vậy, so với sách sử chỉ thuần mang tính chất liệt kê, những khe nứt này đều có thể khiến làn gió nhẹ trong tinh thần loài người lưu động trong đó, hơn cả là có thể thể hiện rõ ràng "tính nhân văn" của dòng khoa học xã hội nhân văn.

Đáng tiếc, nàng còn chưa kịp chạm được đến điểm này của Đặng Anh. Đặng Anh đã dùng tính cách của bản thân hắn để nội tâm hóa những điều như nước lặng dòng sâu của thời đại đó. Bởi vậy nên chừng mực của hắn hoàn toàn khác Dương
Luân.

Tương tự như Trương Lạc không thích Dương Uyển là vì cảm thấy cảm giác chừng mực của Dương Uyển vượt lên trên mọi nữ tử của thời đó, điều này khiến hắn vô cùng bất an.

Tuy nhiên, người xung quanh Đặng Anh thì lại chưa bao giờ cảm thấy có bất kì sự giả tạo nào trong tính cách của hắn.

"Mấy tháng ở trong ngục, ta rất nhớ ngụm trà này, nếu còn có thể nhận được trà mới thì lại tốt quá, chỉ là không biết có làm phiên người nhà cậu không?"

Đặng Anh chủ động đề cập tới chuyện xảy ra với mình trước đó.

Nghe xong, người thợ nói chuyện lập tức hiểu được lời này là để trấn an y.

Trong lòng y vốn hổ thẹn, vội đứng dậy chắp tay: "Chuyện này nào có phiên gì đâu, mồm miệng ta thất thố, chẳng ăn nói được câu gì nên hồn, không cần đến cũng được, lấy luôn bùn đất bít lại cho xong, sau này chỉ cần giữ lại tay làm việc đưa đô cho ngài mà thôi."

Mọi người nghe vậy cùng cười ồ lên.

Đặng Anh cũng cười lắc đầu.

Khói trà rất ấm, hun mũi hắn ngưa ngứa, hắn giơ tay còn lại lên, dùng mu bàn tay ấn nhẹ mũi.

Hôm nay không phải trực ở nội học đường nên Đặng Anh mặc thường phục màu xanh, ống tay áo xắn nửa, đến lưng chừng cánh tay, để lộ ra hai, ba vế thương cũ sắp lành.

"Ngài còn chưa khoẻ hẳn ạ?"

Bầu không khí hài hòa rồi, mọi người cũng dám mở miệng hơn.

Đặng Anh nhìn cánh tay mình, gật đầu nói: "Sắp khỏi hẳn rồi."

Nói đoạn nghiêng người đi khép tấm mành che mưa đằng sau lưng rồi mới xoay lại nói tiếp: "Thực ra ta cũng không nghĩ gì nhiều lắm, mặc dù không ở Công bộ nhưng hiện giờ làm việc với mọi người vẫn như lúc trước, nếu mọi người bằng lòng, sau này cứ gọi thẳng tên ta là được."

"Nào dám, nào dám."

Những người còn lại cũng phụ họa theo.

Người vừa cất tiếng quay sang bảo mọi người: "Ta thấy vẫn nên gọi tiên sinh như hồi trước lúc ở ngoài cung là ổn nhất."

Đặng Anh cười cười đồng ý, không từ chối.

Vừa vặn ngoài lều vang một tiếng sấm rên, mọi người cùng đứng lên xúm lại cửa lều.

Sấm sét chợt lóe trên bầu trời, mây càng ép xuống thấp hơn, xem chừng màn mưa không có vẻ gì là sẽ ngớt.

Đặng Anh ngẩng đầu, ngắm nhìn mái ngói lưu ly mới xây được non nửa trong mưa, chắp tay im lặng.

"Tiên sinh."

"Ừ."

"Mưa năm nay nhiều quá, thật chẳng giống mọi khi."

Đặng Anh khẽ gật đầu: "Phải. Đầu năm không có tuyết, đến lúc xuân về thì mưa dồn dập, cũng là lẽ thường. Trước khi đến đây, ta vừa xem lại, thấy phần lớn gỗ nam đã bị ngấm nước mà hỏng."

"Phải rồi."

Vẻ lo lắng hiện rõ trên mặt thợ thuyền, "Chắc phải tâu lên nha môn một tiếng. Phía nam đấu cũng đã làm xong cả rồi, mà nguyên liệu ngói lưu ly từ xưởng vẫn chưa đưa tới. Mưa còn tiếp thế này, e rằng mộng gỗ chốt đại lương lại phải làm lại."

Đang nói thì Từ Tê từ Bộ Công trở về, toàn thân ướt sũng, sắc mặt sa sầm, đáng vẻ có phần loay hoay.

Đám thợ vội vàng nhường đường, hành lễ.

Từ Tê liếc mắt nhìn bọn họ, rồi tự rót cho mình một chén trà, khoát tay: "Các ngươi cứ nghỉ ngơi đi."

Đặng Anh đặt bát trà xuống, bước tới hành lễ.

"Đang bàn tới chuyện xưởng ngói, đại nhân..."

Từ Tê cắt ngang lời: "Ngươi không cần thúc, hai hôm nữa thế nào cũng trông thấy tiền bạc được phê."

Dứt lời, y uống một ngụm trà, thấy vị thô đắng, cơn tức trong lòng vốn đã chất chứa, nay nhân trà mà bộc phát. Y ném mạnh bát trà xuống đất, mượn cớ mắng mỏ: "Người thế, trà thế, đều là cái thứ vừa chua vừa thôi mà không nuốt được!"

Đặng Anh đứng yên lặng bên cạnh, không nói lời nào. Từ Tê càng nghĩ càng tức, miệng mắng vang: "Bị chém đầu cũng ăn lộc triều đình, đi chém người cũng ăn lộc triều đình! Đặng Anh!"

Lúc ấy, Đặng Anh còn đang nghĩ đến chuyện xưởng ngói, thoáng ngẩn người, chưa kịp đáp lời.

Từ Tê thấy thế, khó chịu ra mặt, giễu cợt: "Ngươi vẫn chưa quen bị gọi tên sao?"

"Không phải."

Hắn chắp tay: "Xin đại nhân cứ dạy bảo."

Từ Tê đặt bát trà xuống, hỏi: "Khi còn ở Bộ Công, ngươi làm việc với Nội Các thế nào?"

Đặng Anh từ tốn đáp: "Đầu năm, việc quyết toán giữa Nội Các và Lục Bộ, thật ra bên Bộ Công không cần can dự quá sâu."

Từ Tê nheo mắt: "Ý gì?"

"Sau khi phụ thân ta chịu án, sản nghiệp ở Sơn Đông đến nay vẫn còn bị kiểm kê. Giám sát Tư lễ và các Bộ đều đang chờ bảng quyết toán cuối cùng. Hai năm gần đây, muối thu không đủ, buôn biển cũng thất lợi, nên dù ngân sách năm nay thế nào, cuối cùng vẫn phải đợi tấu trình từ Tuân phủ Sơn Đông.
Khi ấy chúng ta mới có thể báo cáo chi tiết chi phí xây lại Tam điện, dò được ý thực của Hộ Bộ và Nội đình. Giờ bàn bạc cũng không có nhiều ý nghĩa."

Lời hắn vừa dài vừa rõ, nói xong cũng phải cúi đậ ho khẽ mấy tiếng.

Từ Tê không ngờ chàng lại nhắc thẳng đến chuyện cha mình bị xét nhà, ngẩn ra hỏi: "Những chuyện lộng quyền của nhà họ Đặng ở Sơn Đông, ngươi thật sự không hay biết gì sao?"

"Không."

Giọng Đặng Anh vẫn đều đều, bình hòa như nước: "Mười năm rồi, chưa từng đặt chân trở lại."

Mười năm chưa về...

Là vì đoạn tuyệt máu mủ? Hay là giữ mình thanh bạch?

Từ Tê thoáng động tâm, bất giác muốn tìm một lời định đoạt rõ ràng cho con người trước mắt.

"Ngươi..."

Y vừa mở miệng, thì từ cổng Thái Hòa môn đã vang lên tiếng nội thị thúc giục hạ khóa.

Từ Tê đành gác lại, vội cùng đám thợ kiểm lại danh sách vật liệu cần gấp, rồi cáo từ rời đi.

Đặng Anh nhìn mưa vẫn không ngớt, liên bảo các thợ nghỉ ngơi tự túc.

Hắn thì một mình che ô, băng qua quảng trường trước Thái Hòa môn, quay về phòng trực.

Hôm đó là mùng năm tháng Hai, đúng dịp Nội Các và Lục Khoa tổ chức buổi chào lạy định kỳ. Phòng trực tại Nam Tam Sở vẫn còn đèn ấm sáng trưng. Buổi họp hôm ấy không chỉ là đàm đạo hàn huyên, mà còn bàn đến cả vài vị quan kinh thành có dấu hiệu vi phạm phẩm hạnh. Thứ phụ Nội Các,
Trương Tùng, vì bất mãn việc Lục Khoa dâng biểu tấu hặc học trò của ông ta, nên lời qua tiếng lại, tranh cãi quá giờ.

Khi Đặng Anh bước đến cửa Nam Tam Sở, Nội Các Thủ phụ Bạch Hoán cũng vừa bước ra khỏi phòng trực.

Mưa lớn như trút, Đặng Anh không cầm đèn, nên thoạt đầu Bạch Hoán không nhận ra là hắn.

Năm Đặng Anh đỗ Tiến sĩ, chính là kỳ khoa do Bạch Hoán làm chủ khảo.

Năm ấy, trong số người trúng tuyển có cả con cháu nhà họ Bạch, nhưng người Bạch Hoán yêu thích nhất lại chính là Đặng Anh và Dương Luân. Dương Luân là người ông đích thân nâng đỡ, còn Đặng Anh thì mới làm Thư tập sĩ sang năm thứ hai đã được Trương Triển Xuân để mắt.

Trương lão nhiều lần nhắc riêng với Bạch Hoán, dù Đặng Anh không muốn dấn thân quan lộ, cũng không nên để cắt đứt đạo nghĩa thầy trò. Đặng Anh vốn không phải kẻ suốt đời gắn mình vào đá đất, đợi khi Tam điện trùng kiến xong xuôi, vẫn nên để hắn quay lại chính đạo.

Không ngờ, còn chưa kịp đón về, Trương lão đã trúng phong mà gục.

Sau đó, phe họ Đặng, vốn khuynh đảo triều đình suốt bao năm, cũng vì mưu đồ của Trương Tùng và sự hậu thuẫn của Bạch Hoán mà hoàn toàn sụp đổ.

Đến tuổi xế chiều, mới thấy ánh sáng chân trời.

Mà người học trò ông thương mến nhất, từ đó vĩnh viễn không còn có thể tìm lại nữa.