Lạc Dương là kinh đô phụ của nhà Đường xếp sau Trường An.

Không Hải và Quất Dật Thế đang thả bộ qua những con phố của Lạc Dương. Đây là nơi cung cấp lương thực cho kinh đô Trường An. Tất cả số gạo mà một đô thị khổng lồ như Trường An cần đến đều được tập kết về Lạc Dương này. Tất nhiên, hàng hóa được trung chuyển qua Lạc Dương để đến Trường An không chỉ có gạo. Cùng với gạo, hàng ti tỉ các loại vật tư, cho đến các đồ thủ công địa phương từ trên khắp cả nước đều sẽ phải đi qua Lạc Dương trước khi đến Trường An.

Trên lãnh thổ nhà Đường có rất nhiều sông đào, hầu hết chúng đều thông với Hoàng Hà. Những vật phẩm được vận chuyển bằng thuyền qua những con sông đào này sẽ ngược dòng Hoàng Hà, trước tiên là đến thành Lạc Dương, sau đó chúng sẽ tiếp tục được vận chuyển bằng thuyền hoặc xe do bò, ngựa kéo để đến Trường An.

Ở Trung Quốc thời đó, để chuyên chở hàng hóa từ vùng này tới vùng khác phổ biến nhất là dùng đường thủy. Vì thuyền cớ thể chở được nhiều hàng hóa hơn bất kỳ phương tiện nào. Bởi vậy nên mới có vô số những con sông đào dài và lớn trên lãnh thổ nhà Đường.

Đoàn Khiển Đường sứ từ Nhật Bản do Đằng Nguyên Cát Dã Ma Lữ dẫn đầu cũng phải theo những con sông đào như thế, vượt qua quãng đường lên tới một ngàn cây số từ Hàng Châu để đến được Biện Châu. Đoàn sứ thuyền sau khi trôi dạt vào Phúc Châu đã rời khỏi đây vào ngày mồng ba tháng Mười một. Sau đó đi đến Hàng Châu bằng đường bộ, rồi từ Hàng Châu lại đi bằng thuyền theo sông đào. Đoàn thuyền khi thì giương buồm đón gió, khi thì quạt chèo, có khi lại dùng bò kéo men theo bờ để đi. Những con sông lớn của Trung Quốc đều chảy từ Tây sang Đông. Nối những con sông lớn ấy theo hướng từ Bắc xuống Nam là các sông đào.

Âm Nhật là Fujiwara-no-Kado-no-Maro.

Thuyền chở Không Hải từ Hàng Châu theo sông đào đến Dương Châu, rồi ra sông Dương Tử, sau đó lại đi trên sông đào đến Biện Châu. Từ khi đặt chân lên đất Đường, sứ đoàn đã di chuyển qua quãng đường dài nhất bằng lối sông đào ấy. Từ Biện Châu cho đến Lạc Dương thì đi bằng đường bộ.

Cũng có một lối khác không dùng đường bộ, ấy là đi tiếp theo sông đào để ra đến Hoàng Hà, rồi tiếp tục ngược Hoàng Hà bằng thuyền, tuy nhiên từ Biện Châu tới Trường An có con đường cái quan chạy qua Lạc Dương, đi bằng xe ngựa theo con đường cái quan này thì nhanh hơn.

Đằng Nguyên Cát Dã Ma Lữ đang vội. Vì ông ta muốn bằng mọi cách phải đến được Trường An trong năm nay. Cuối cùng thì đoàn Khiển Đường sứ của Nhật Bản cũng đã tới Lạc Dương. Không Hải và Quất Dật Thế đang bước đi giữa trùng trùng hàng hớa cũng như biển người tới từ khắp các địa phương trên đất Đường. Người, ngựa dọc ngang tấp nập, cuốn tung bụi đất trước mắt hai người. Dật Thế không giấu nổi sự phấn khích mãnh liệt, nhìn như bị hút hồn vào đám đông qua lại và những công trình kiến trúc. Còn kẻ vừa nén niềm phấn khích vào lòng vừa thả bước thong dong bên cạnh chính là Không Hải, chàng tăng môn xứ Sanuki.

"Ồ, cầu Thiên Tân kìa, Không Hải!"

Ôi, cầu Thiền Tân là đây ư? Cả giọng nói lẫn nét mặt của Dật Thế đều ngập tràn một niềm cảm khái.

Không riêng gì Dật Thế, mà tất cả những kẻ hướng tới Trường An với thân phận của một Khiển Đường sứ đều mang theo mình lưng vốn kiến thức về nhà Đường. Ai cũng đã từng đọc qua vô số những thư tịch du nhập từ Đường sang Nhật Bản. Trước khi đặt chân đến Lạc Dương, họ đều đã biết về sông Lạc Thủy cũng như cây cầu Thiên Tân bắc qua nó. Và niềm phấn khích khi tận mắt thấy quang cảnh nơi kinh sư ở một vương quốc xa lạ vốn chỉ biết qua sách vở đã khiến chàng trai Dật Thế như ngây ngất.

Quất Dật Thế, chàng nho sinh sang Đường du học, bằng tuổi Không Hải.

Thân là thư sinh sang đây cầu tìm Nho học, nhưng Dật Thế chưa bao giờ bày tỏ sự vui sướng khi được đặt chân đến nước Đường một cách lộ liễu. Dẫu có đôi lần buông lời kinh ngạc trước quy mô của những con sông đào hay những công trình nhân tạo bất tận kiểu ấy, song đó không phải giọng nói xuất phát từ sự vui sướng.

Dật Thế hiếm khi nói ra thành lời những cảm xúc trong lòng mình. Vậy mà lúc này, cậu ta lại đang tỏ ra sung sướng một cách không giấu giếm.

"Hà hà." Không Hải khẽ cười.

"Sao nào, có gì buồn cười ở đây chứ, Không Hải?" Dật Thế hỏi.

"À không, chỉ vì lần đầu tiên tớ thấy cậu tỏ ra vui sướng thế."

Không Hải vừa dứt lời thì Dật Thế bỗng làm vẻ mặt nghiêm nghị.

"Có gì xấu sao?"

"Không có gì xấu cả."

"Mà còn tốt là đằng khác", Không Hải nói rồi lại cất bước.

"Này Không Hải, tớ đã từng nói với cậu khi ở trên thuyền rồi, tớ đâu có vui sướng vì được sang Đường."

"Vậy tại sao cậu lại sang đây?"

"Ờ thì, có lẽ là để lấy le thôi." Dật Thế đáp không chút ngập ngừng.

"Lấy le à?"

"Chỉ cần nói rằng tớ đã học Nho ở Đại Đường, thì mỗi lời tớ nói đều có sức nặng ngàn cân."

"Ờ."

"Chẳng hạn thế này, sau khi tớ từ Đường về, sẽ cớ một lúc nào đớ tớ tâu một việc lên Chúa thượng..."

"Lúc nào đó là lúc nào?"

"À, để tớ nói cho cậu nghe quang cảnh lúc ấy..."

Dật Thế bắt đầu nói về tình huống tưởng tượng ấy.

"Chẳng hạn, ấy là khi Chúa thượng và những kẻ thân cận với Người đang đàm đạo về đủ thứ chuyện trong lúc nhàn tản."

"Ồ..."

"Thế rồi câu chuyện bỗng chuyển sang đề tài về chữ Tín, Chúa thượng mới hỏi làm cách nào để thử xem quần thần của mình có đáng tin hay không."

"Rồi sao?"

"Hẳn nhiên là có rất nhiều ý kiến được đưa ra. Ở đó có bao nhiêu người thì sẽ có ngần ấy ý kiến."

"Ừm."

"Nhưng chỉ có một mình tớ là im lặng. Sau khi đã nghe hết các ý kiến, Chúa thượng mới nhận ra là riêng tớ vẫn chưa nói gì. Thế là, Chúa thượng bèn quay sang hỏi tớ. Dật Thế này, từ nãy tới giờ ngươi vẫn im lặng, liệu ngươi có ý kiến gì không?"

"Ồ." Không Hải giữ nụ cười trên môi và tiếp tục nghe câu chuyện của Dật Thế.

"Muôn tâu Bệ hạ, thần trộm nghĩ đã là bậc Đế vương thì không nên thử thách kẻ bề tôi của mình, nghe tớ nói như vậy, Chúa thượng nhất định sẽ hỏi tại sao."

"Ừm."

"Tớ sẽ trả lời thế này. Thần từng nghe ở Trung Hoa có việc: Thí tam cẩu, thất tam cẩu."

Cẩu, tức là chó vậy.

"Thí tam cẩu, thất tam cẩu là sao?"

"Đấy là tớ vừa bịa ra."

"Ồ!"

"Nghe này, Không Hải!" Nói đoạn Dật Thế tủm tỉm cười. "Giả sử ta lấy bối cảnh là ở Lạc Dương này chẳng hạn."

Ở thành Lạc Dương có ba người đàn ông vô cùng yêu quý chó của mình, và con nào con nấy đều rất trung thành với chủ.

Dật Thế bắt đầu kể.

Một ngày nọ, ba người đàn ông nói chuyện với nhau, người nào cũng lấy làm đắc ý về việc con chó của mình trung thành đến thế nào.

Người đàn ông thứ nhất nói: "Con chó của tôi ấy à, nếu nó bị nhốt cùng tôi ở đâu đó, thì dù không được ăn được uống, nó cũng không bao giờ tấn công tôi vì đói."

Người đàn ông thứ hai nói: "Con chó của tôi cũng vậy. Nếu gặp hoàn cảnh ấy nó sẽ chết đói trước tôi và để cho chủ nhân ăn thịt mình."

Người đàn ông thứ ba nói: "Còn con chó của tôi, nếu tôi bị ai đó tấn công, nó sẽ không quản ngại hiểm nguy mà lao vào cắn kẻ đã tấn công tôi."

Rồi họ bảo nhau, ta hãy thử xem những lời nói ấy có đúng là sự thật không.

Người đàn ông thứ nhất và người đàn ông thứ hai dựng một cái chòi nhỏ, rồi chui vào trong đó cùng với hai con chó của mình. Nhưng cả hai người bọn họ đều không chịu được đói nên cứ mỗi ngày một lần lại chui ra khỏi chòi để ăn và đi đại, tiểu tiện, bỏ mặc hai con chó ở trong.

Sang đến ngày thứ bảy, con chó của người đàn ông thứ nhất không chịu được đói, liền nhe nanh lao vào tấn công chủ mình. Thấy nguy cấp, anh ta bèn rút thanh đoản kiếm giấu trong bọc áo ra đâm chết con chó tức khắc.

Con chó của người đàn ông thứ hai sang đến ngày thứ mười một thì chết vì đói đúng như lời anh ta.

Còn người đàn ông thứ ba thì bảo một người quen tấn công mình ngay trước mắt con chó của anh ta. Và quả nhiên con chó của người đàn ông thứ ba đã nhe nanh, xông vào kẻ tấn công chủ mình. Người quen của anh ta bị nó cắn vào chân. Anh ta cố chặn con chó lại, nhưng không ngăn được nó cắn người quen nọ. Anh ta điên tiết, dùng chiếc gậy trong tay phang tới tấp đặng ngăn con chó lại.

Thế rồi ba ngày sau, trong lúc đang đi bộ trên phố vào ban đêm, người đàn ông thứ ba bị một tên kẻ cướp tấn công thật. Con chó mà anh ta dắt theo chẳng buồn đáp trả hay sủa tên cướp, kết cục là anh ta chẳng những bị lột mất tiền mà còn bị đâm vào ngực trọng thương.

"Sao lại có con chó vô dụng thế này kia chứ!" Người đàn ông thứ ba kêu trời rồi sai người nhà giết con chó đi.

"Rốt cuộc, ba người đàn ông đó đã mất đi ba con chó của mình..." Dật Thế giả giọng điệu trịnh trọng như đang tấu trình với Chúa thượng thật.

"Ồ."

"Tớm lại, dù là chuyện bịa, nhưng khi được một kẻ trở về từ Trung Hoa như Dật Thế này nói ra, thì chẳng phải lời lời đều có sức nặng hay sao?"

"Chốn ấy quả là có những chuyện như vậy thật."

"Chốn ấy?"

"Triều đình ấy mà." Không Hải nói tỉnh bơ.

"Kể ra thì cũng oai hơn thật, chỉ có điều..."

"Chỉ có điều?"

"Chỉ có điều hai mươi năm thì quá dài." Dật Thế nói.

"Ừ, dài thật." Không Hải đáp lại.

Với Không Hải hay với Dật Thế, thời gian du học đều là hai mươi năm. Không sống đủ hai mươi năm ở Đường, thì không thể đặt chân trở lại đất Nhật. Nếu về sớm hơn, không khéo sẽ bị tội chết. Với trường hợp của Dật Thế, bị biếm xuống làm một chức quan ở nơi xa xôi cả đời vẫn còn may chán.

"Thế nên, ngay từ lúc được lệnh sang Đường, tớ đã bắt đầu thấy hối hận. Lòng tớ tự hỏi: tại sao mình lại phải rời xa nơi chôn rau cắt rốn của mình những hai mươi năm kia chứ?" Dật Thế thổ lộ. "Nhưng lúc này đây, khi đi bộ giữa thành Lạc Dương, ngắm nhìn cây cầu Thiên Tân ở đằng kia, tớ bỗng quên phứt cảm giác ấy."

"Ừm."

"Thế rồi, Không Hải ạ, bỗng dưng cậu lại nói những chuyện không đâu làm tớ sực nhớ ra."

"Cảm giác hối hận á?"

"Chứ còn sao nữa."

"Tớ sai rồi." Không Hải đáp cụt lủn.

Dật Thế đã quen với kiểu nói chuyện như thế của Không Hải.

Với một người có khuynh hướng lấy tài làm đầu như Dật Thế, cậu ta không thể nào chịu nổi một gã đàn ông ngu dốt.

"Không Hải này." Trên đường đến Lạc Dương, trong lúc xuôi sông đào, Dật Thế nói với Không Hải. "Nếu bảo điều gì khiến tớ không thể chịu đựng được nhất thì đó chính là sự ngu dốt."

Cách nói của Dật Thế bộc trực.

Tất nhiên, cậu ta không nói ra điều ấy ở trước mặt mọi người. Lúc đứng cạnh mạn thuyền, cậu ta đã canh đúng lúc các thành viên của sứ đoàn không ở gần để nói ra câu đó. Nếu nói ai là kẻ đầu tiên trong sứ đoàn khi ấy nhận ra tài năng, hay sự kỳ lạ của Không Hải, thì đó chính là Quất Dật Thế.

Chiếc thuyền chở Không Hải gặp phải con bão lớn trên biển.

Ngay cả khi con thuyền tưởng như sắp vỡ ra từng mảnh giữa gió dập sóng dồi, thì chỉ có một kẻ vẫn bình thản như không, ấy chính là Không Hải.

Suốt mấy chục ngày phiêu dạt trên biển, chỉ duy nhất Không Hải là vẫn hòa nước với chỗ cơm khô trong khẩu phần đã bị giảm xuống còn một nắm, im lặng nhai.

Trong lúc các thầy bói và thầy âm dương thi nhau làm phép, xem phương vị, dò dẫm hướng thuyền cần đi thì riêng mình Không Hải vẫn tĩnh tọa trên thuyền, từ sáng đến tối chỉ mơ màng trông trời, trông biển.

Ban ngày thì ngắm mây bay, ban đêm thì ngắm trăng sao.

Ngay cả lúc gặp bão, Không Hải cũng chẳng bày phép gì, chỉ ngồi đó để mặc thân mình dập dồi theo sóng nước.

"Cậu là sư, sao những lúc như thế này lại không tụng kinh?" Dật Thế bảo.

"Cậu nghĩ làm vậy sẽ khiến đất trời xoay vần ư?" Không Hải thản nhiên hỏi lại. "Phép bói toán hay âm dương đâu thể làm đất trời xoay vần."

"Thế Phật pháp của cậu thì làm đất trời xoay vần?" Dật Thế hỏi.

Không Hải cười: "Phật pháp cũng không phải ngoại lệ."

"Nghĩa là không có cách nào khác?"

"Đúng vậy." Không Hải đáp. "Không có cách nào khác nên tớ mới ngồi yên."

"Sao cậu có thể thản nhiên đến thế?"

"Không phải là thản nhiên. Mà tớ chỉ thuận theo mệnh trời."

"Mệnh trời?"

"Nghĩa là số mệnh vậy. Nếu số mệnh của tớ là đến được Trung Hoa, thì con thuyền này nhất định sẽ đến Trung Hoa."

"Nếu số mệnh của cậu không phải thế?"

"Thì con thuyền sẽ chìm."

"Thế thì có gì khác nhau?"

"Khác chứ."

"Mệnh trời là sao?"

"À. Lý ra thì tớ không phải là người được lên con thuyền này. Nhưng tớ lại đang ở đây."

Đúng như lời Không Hải nói. Đáng lẽ ra, đoàn thuyền chở sứ sang Đường đã ra khơi từ mùa hè năm ngoái. Nhưng sau khi rời bến Naniwa được sáu ngày thì thuyền gặp bão và hư hại, nên việc khởi hành phải lui lại một năm.

Và vì thế mà Không Hải mới có mặt trên con thuyền này.

"Vậy nên cậu tin rằng số mệnh của cậu là đến được Trung Hoa?"

"Ờ, đúng vậy." Không Hải đáp gọn lỏn.

"Nhưng dù cậu tin hay không tin vào mệnh trời, thì nếu thuyền đến thuyền vẫn sẽ đến, còn thuyền không đến thì thuyền sẽ không đến cơ mà."

"Phải."

"Chẳng hóa ra là tin hay không tin thì vẫn như nhau sao?"

"Đúng rồi."

Nghe đến đó Dật Thế không biết phải nói sao.

"Thế mới gọi là số mệnh. Nhưng nếu tớ tin, thì lòng tớ sẽ thanh thản cho đến phút cuối cùng, dù thuyền có bị đắm hay đến được đích."

"Cái gì cơ!?"

"Đó chính là Phật pháp vậy."

Nghe Không Hải nói, một cảm giác rạo rực bắt đầu trỗi dậy bên trong Dật Thế.

Và kiểu đối đáp ấy cũng chỉ có thể là của riêng Không Hải.

Đó cũng chính là lúc mà Dật Thế cảm thấy sự cuốn hút kỳ lạ ở nhà sư quái dị với chiếc cằm vuông có tên Không Hải.