Nguồn: Chi Nguyen (The Present Writer)

Xin chào thứ Tư bạn đọc The Present Writer,

Tuần này, mình bắt đầu đọc cuốn "" (Một bộ não hạnh phúc) của Tiến sĩ Khoa học thần kinh Dean Burnett. Sách nói về một số chất hóa học sản sinh trong não giúp ta cảm thấy vui vẻ, trong đó có:

1- Dopamine—chất dẫn truyền thần kinh hạnh phúc. Mỗi khi não nhận ra bạn làm điều gì tốt đẹp (như uống một ly nước khi đang khát khô cổ, thoát khỏi tình huống khó khăn, được người trong mộng đáp trả tình yêu) thì não sẽ tiết ra dopamine khiến bạn cảm thấy khoái cảm tức thời. Điều thú vị là, phần thưởng cho não càng bất ngờ (như khi trúng sổ xố) thì não sẽ càng tiết ra nhiều dopamine hơn, giúp ta khoan khoái hơn. Nhưng ngược lại, nếu não đã kỳ vọng phần thưởng nào đó mà lại bất ngờ không nhận được (như vào ngày thông thường bạn lĩnh lương mà lại không thấy lương), não sẽ đột ngột giảm dopamine khiến ta thất vọng hơn.

Áp dụng vào cuộc sống hàng ngày, mình nghĩ ta có thể tăng dopamine bằng cách lắng nghe não bộ của mình và cho não những phần thưởng đúng như kỳ vọng, xen lẫn với chút yếu tố bất ngờ. Ví dụ: Trong ngày làm việc, bạn nên sắp xếp giờ ăn trưa đúng thời điểm bụng thường đói, và thi thoảng bất ngờ "đổi bữa" đi thử quán mới hay ăn cùng đồng nghiệp/bạn bè. Bên cạnh đó, ta cũng nên có sự chuẩn bị cho mọi tình huống khó khăn đột xuất (như có quỹ khẩn cấp, phương án dự phòng...) để tránh sa sút tinh thần khi gặp điều gì không đúng như kỳ vọng.

2- Endorphine—chất giảm đau tự nhiên. Một trong những ví dụ điển hình nhất của endorphine là quá trình sinh nở của phụ nữ. Người mẹ đang cắn răng chịu những cơn đau khủng khiếp, tưởng chừng như "chết đi sống lại" được, nhưng ngay khi con cất tiếng khóc chào đời, cơn đau đột ngột giảm xuống, gương mặt người mẹ giãn nở, giang tay bồng con vào mình với một nụ cười. Đó là nhờ endorphine tiết ra giúp xoa dịu cơn đau tức thì. Chính vì thế, các chất có tính gây nghiện cao như heroin và morphine có tác dụng mạnh vì chúng đánh vào sự sản sinh endorphine trong não và cơ thể con người.

Nhưng may mắn là chúng ta không phải trải qua các cơn đau đẻ hay dùng chất cấm để cảm nhận endorphine. Nghiên cứu chỉ ra rằng khi bạn có một nhiệm vụ quan trọng gây ra stress mà bạn hoàn thành nó, thì thời điểm hoàn thành, não bộ sẽ tiết ra một lượng endorphine nhỏ, giúp bạn nhẹ nhõm hơn, kiểu như: "Phù! Cuối cùng thì đã xong!" Chính vì vậy, khi thiết kế sổ hiệu năng mình tạo ra những ô trống theo sát các nhiệm vụ hàng ngày và hàng tuần, khi xong nhiệm vụ, bạn tích hoặc tô màu vào ô để có ngay cảm giác thỏa mãn đến từ endorphine này.

3- Oxytocin—hormone tình yêu. Oxytocin không chỉ sản sinh trong tình yêu lãng mạn mà còn trong các mối quan hệ tình cảm gia đình, bạn bè, xã hội... Mỗi khi bạn cảm thấy gần gũi, yêu thương với ai đó và được đáp lại, não sẽ tiết ra oxytocin khiến bạn thấy lâng lâng ấm áp. Điều thú vị ở đây là, nghiên cứu chỉ ra oxytocin ảnh hưởng nhiều tới nữ giới hơn nam giới (chứng minh tại sao người nữ thường "nồng nàn" hơn trong các mối quan hệ); tuy nhiên, khi nam giới đã kết hôn hoặc đang hẹn hò mà nhận được nhiều oxytocine, họ cũng sẽ gắn bó hơn với mối quan hệ hiện tại (đồng nghĩa giảm nguy cơ ngoại tình).

Vì oxytocin sản sinh từ gắn kết sâu, ta cần ưu tiên nuôi dưỡng các mối quan hệ khăng khít vốn có và xây dựng các mối quan hệ mới chất lượng—thay vì dành quá nhiều thời gian cho những mối quan hệ "xã giao" nửa vời.

—

Kết hợp cả ba hợp nói chất trên, mình đề xuất ý tưởng sau: mỗi khi chúng ta đạt được thành quả nào đó sau một giai đoạn làm việc vất vả (endorphine), hãy thưởng cho bản thân bằng một bữa ăn hay một món ăn nào yêu thích (dopamine), và nếu có thể, hãy ăn mừng chiến thắng này với người mà chúng ta yêu thương để cùng trải nghiệm sâu hơn (oxytocin).

Be present,

Chi Nguyễn

GỢI Ý TUẦN NÀY

1-Xem phim (2024). Cuối tuần rồi, nhân Ngày của cha, gia đình mình xem bộ phim hoạt hình tiểu sử (ca sĩ, nhạc sĩ, nhà sản xuất nhạc nổi tiếng với bài hát "Happy"). Mình thấy đây là một bộ phim hoạt hình âm nhạc hay, có nhiều đoạn xúc động và ý nghĩa về hành trình của Pharrell từ một đứa trẻ sống trong nghèo khó vươn lên với tài năng âm nhạc và những thăng trầm anh trải qua trên hành trình nắm lấy (và giữ lấy) thành công.

Phim hoạt hình nên rất hợp với các bạn nhỏ, nhưng có lẽ còn hợp hơn cho các bố mẹ tuổi 8x, 9x vì các bài hát trong phim là "cả tuổi thơ" âm nhạc của mình.

2-Sử dụng nhạc bản quyền . Với những ai làm sáng tạo nội dung, "ác mộng" lớn nhất có lẽ là khi những video/podcast/audio mà mình dày công dàn dựng bị xóa đi và chịu án phạt vì lỗi bản quyền. Chính vì lý do này, ngay từ ngày đầu tiên làm nội dung số, mình tìm hiểu và quyết định gắn bó với nền tảng nhạc bản quyền Epidemic Sound.

Bạn có thể đăng ký với Epidemic Sound. Sau thời gian dùng thử, kể cả khi bạn không tiếp tục dùng Epidemic Sound nữa thì tất cả âm nhạc trong content bạn đăng trong thời gian dùng Epidemic Sound sẽ VĨNH VIỄN không bị đánh bản quyền. Tìm hiểu thêm .