Ngồi khóc trong buồng, Sim nghe thấy tiếng người ta rêu rao ngoài ngõ, cả trẻ con và người lớn, lâu lâu lại có tiếng mấy cậu thanh niên bàn nhau về kỳ thi Hương sắp được tổ chức. Nàng ngó thử ra buồng ngoài – nơi chỉ còn đúng một mâm cơm hết nhẵn. Như một lẽ hiển nhiên, hắn đi rồi, đi hành nghề của hắn.

Lương là một thầy bói dỏm, sở dĩ nói là dỏm, vì hắn chẳng có phép thần thông nào có thể đoán trước được tương lai. Dẫu vậy, hắn có cái miệng ngọt để chào khách mua bùa, cái đầu khôn để lựa người mà xem quẻ, và thứ chốt hạ để lừa tiền mà không bị quan binh bắt phạt là chút lĩ lẽ của người có học. Để giả như hắn có bói sai thì người ta cũng đành chẹp miệng oán thầm: chắc năng lực không đủ. Chỉ người đủ khôn mới biết được rằng, ấy là lừa đảo!

Lương lười làm, nhát cáy, lại luộm thuộm nhưng ham ăn và luôn chỉnh tề áo mũ khi có phiên chợ, hội làng hay ông học trò nào đó lều chõng đi thi. Thực ra không cần cụ thể đến thế, chỗ nào đông người, hắn sẽ khua gậy mà đi. Hắn đi lừa tiền những nhà giàu có, bán bùa đểu cho bọn bần hèn và đôi khi sẽ hợp với lão phú ông để lừa vài thằng quan huyện rồi vui vẻ gom tiền chạy biến. Lương lang bạt khắp nơi, xứ Đoài nhớ mặt thì chạy sang xứ Đông, xứ Đông đuổi đánh thì xách dép trốn sang trấn Sơn Nam, Kinh Bắc. Chả khéo mà đi hết cái đại Việt! Nhưng kể từ khi rời khỏi quê nhà, hắn đã không quay về nơi ấy một lần nào nữa cho đến một hôm nọ.

Hắn ngồi nhậu cùng gã thầy bói đã lang bạt cùng mình suốt những năm khốn khó ở một quán ven sông, nơi gần kinh vua và có khí hậu mát mẻ. Xét về quang cảnh, lẽ ra nên gọi là giờ trà chiều của cánh mày râu, nhưng khi nhìn vào hai vò rượu hoa mơ đặt trên mặt bàn, người ta chỉ đành chẹp miệng bảo rằng đây là cuộc nhậu không mồi của những thằng vô công rỗi nghề. Hắn ngồi ở vị trí chính giữa, tu ừng ực vò rượu đầy ắp, mãi đến khi không còn một giọt nào mới tấm tắc khen:

- Hôm nay trời đẹp quá thể! – Nhưng rồi bỗng dưng nét mặt lại đầy nuối tiếc, có lẽ hắn đã nhận ra điều thiếu thốn ở buổi nhậu này – Giá mà có ít tiền mua mồi nhắm thì hay!

Có gã đàn ông ngồi ở phía bàn đối diện, nghe chừng là bạn lâu năm, vóc dáng mảnh mai hơn hắn, nhưng trông già và gian hơn hắn nhiều lắm. Gã đang xỉa răng, nghe vậy thì chẹp miệng một cái thật to:

- Mày là đứa khôn nhất đám chúng ta, lừa được cả mấy thằng quan huyện, thiếu gì chút tiền cỏn con ấy mà than với chả vãn!

Lương nghe rồi cười khẩy, trong cơn say, hắn nện vò đất xuống bàn ra vẻ tức tối nhưng lại cất giọng thản nhiên:

- Tao đổ tiền vào chọi gà, lỗ hết rồi.

Gã đối diện giương tròng mắt lên trời, bĩu môi:

- Cho mày chết!

Thua cược, trắng tay, nợ nần, có gì xấu ở thằng này mà gã chưa từng thấy nữa? Gã không lấy làm lo lắng, vì gã biết nó đủ khôn để hồi lại vốn và tiếp tục trang trải cuộc đời. Dẫu sao trước kia đã suýt chết vài lần rồi, bây giờ có chết luôn cũng chẳng có gì đau đớn cả. Sau này có lẽ gã và hắn vẫn sẽ hội ngộ ở một nơi nào đó dưới địa ngục, hoặc là hắn ở dưới gã vài tầng, lừa đảo mà, sớm hay muộn rồi cũng chết trong tội lỗi. Thế thôi!

- Nhưng tao định về quê.

Thua cược thì trốn về quê vay tiền thầy u vốn đã là điều hết sức quen thuộc của những kẻ đi làm xa như hắn, nhưng khi Lương nói thế, gã nọ sặc cả rượu, ho khù khụ mãi:

- Thật không?

- Ừ. Tao nghĩ rồi.

- Thế cũng được.

Gã uống nốt ít rượu còn trong cốc, thở dài một hơn thanh thản. Gã làm cái nghề này, suy cho cùng cũng chỉ vì biếng làm và muốn ăn chơi mà thôi, gã vẫn nhát, vẫn biết sợ và đồng cảm với người ta. Mỗi lần nhìn thấy Lương, gã vẫn xót thầm cho u hắn dưới mộ và con em gái đang một mình một xó ở quê vì có một thằng con, người anh bội bạc. Song gã không khuyên được nên chẳng nhắc tới nữa, thiết nghĩ, có lẽ bây giờ hắn đã biết thương gia đình mình rồi. Thế mà chưa cảm động được bao lâu, Lương lại tạt cho gã một gáo nước lạnh, hắn cười hề hề rồi bắt đầu kể:

- Dù gì thì cái nhà ấy cũng do lão già kia để lại, tao còn là con cả, rồi cũng là của tao hết! Sau này tao bán đi cũng được khối tiền. Lấy để gỡ vấy ván bài thua và trả tiền nợ vẫn còn dư nhiều lắm, hay hôm nào bán được, tao đãi mày một bữa gỏi cá?! Đúng rồi, nghe nói nhà phú ông ở gần đấy có thằng con trai thi mãi vẫn không đỗ, mà sắp tới người ta mở kì thi Hương rồi, có lẽ nó cần tìm "thầy bói", mà con mụ vợ lão ấy cũng ngu...

Trong tiếng cười phấn khích của Văn Lương, nét mặt gã cứng lại, rồi gã không nói gì nữa. Nhưng trong thâm tâm vẫn ngậm ngùi, chua xót. Ra thế, ra là thế! Tiền, có thể thể nuôi ra lòng tham, và lòng tham, có thể biến người ta thành những kẻ vô tình. Như gã hoặc hắn. Nhưng gã đâu có ngờ, tiền, cũng có thể khiến một kẻ hiền lành tốt bụng ruồng bỏ chính gia đình mình.