Đề bài: Tuổi trẻ và tương lai đất nước. “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”. Lời dạy của Bác giúp em hiểu đề bài trên như thế nào?

ㅡ

Dàn bài chi tiết:

I/ Mở bài:

- Sinh thời, chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành một sự quan tâm đặc biệt cho Giáo dục, người đề cao tuổi trẻ đối với tương lai đất nước.

- Nhân ngày khai trường đầu tiên, Bác đã gửi thư cho các cháu học sinh: "..."

* (Bắt buộc phải dẫn dắt câu trong đề bài).

II/ Thân bài:

a) Giải thích:

- Tuổi trẻ là gì? Tại sao lại là tương lai đất nước?

- Bác đã dùng những từ ngữ, hình ảnh đẹp, trang trọng: tươi đẹp, đài vinh quang, sánh vai cùng các cường quốc năm châu.

⇨ Để nhấn mạnh vai trò của học sinh nói riêng, của thế hệ trẻ nói chung đối với tương lai của dân tộc.

- Không chỉ đề cao vai trò của việc học qua câu nói của mình, Bác còn động viên khuyến khích các cháu học tập tốt.

b) Phân tích lý giải:

- Việc học tập của thế hệ trẻ ảnh hưởng đến tương lai đất nước vì:

+ Thế hệ học sinh hôm nay chính là thế hệ tiếp tục sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc sau này.

+ Muốn xây dựng Tổ quốc, tuổi trẻ cần phải có kiến thức. Vì vậy, học tập để có tri thức, để chinh phục những đỉnh cao trí tuệ là điều cần thiết cho mỗi học sinh.

+ Thế giới ngày càng cải thiện, thời đại và công nghệ thông tin phát triển như vũ bão với trí tuệ nhân tạo. Do đó, đất nước phải phát triển về khoa học kỹ thuật.

⇨ Muốn vậy chỉ có con đường duy nhất là học tập.

- Thực tế lịch sử đã chứng minh việc học tập của tuổi trẻ chính là tiền đồ của đất nước:

+ Xưa: Những con người tài năng xuất chúng như Lý Công Uẩn, Trần Quốc Tuấn. Sở dĩ có những đóng góp lớn lao vĩ đại, ghi dấu được những chiến công hiển hách muôn đời là bởi các vị tiền nhân ấy đã chăm chỉ học tập, luyện rèn từ thời trẻ (dẫn chứng, phân tích).

+ Ngày nay: Tấm gương sáng là Bác Hồ, những nhà khoa học như Lương Định Của, Trần Đại Nghĩa. Ở nước ngoài: Thomas Edison, Newton,...

c) Bàn bạc mở rộng:

- Phê phán những người trẻ tuổi sống vật vờ, sống mòn với đời thừa, không ước mơ, không hành động, không đam mê, làm "tỷ phú thời gian" cho những cuộc vui vô bổ.

- Lật ngược vấn đề:

+ Bài học nhận thức phấn đấu học tập tốt, rèn luyện đạo đức tốt.

+ Có ý chí quyết tâm xây dựng Tổ quốc giàu mạnh.

III/ Kết bài:

- Giá trị của luận đề làm cho mỗi học sinh ý thức được vai trò trách nhiệm của mình đối với quê hương đất nước.

- Hối thúc chúng ta học tập, phấn đấu.

Lưu ý:

- Một đoạn mở bài thường gồm những ý sau:

+ Dẫn dắt vài đề.

+ Trích đề.

+ Chuyển ý.

(Dẫn dắt vào đề hay mà không trích đề thì mở bài hết sức vô dụng và bị đánh giá thấp).

- Văn nghị luận nhưng vẫn cần thêm yếu tố tự sự và biểu cảm. Theo tớ tìm hiểu thì không nên xưng "tôi" trong bài văn nghị luận (nên thay bằng "ta" hay "chúng ta"...)

- Bắt buộc chia thành ít nhất 3 đoạn trong thân bài.

- Đảm bảo về kiến thức mang màu sắc chính trị - xã hội.

ㅡ

Bài viết:

Sinh thời, chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại luôn dành một sự quan tâm đặc biệt cho Giáo dục. Người đề cao tuổi trẻ đối với tương lai đất nước. Nhân ngày khai trường đầu tiên, Bác đã gửi thư cho các cháu học sinh: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em. Vậy, chúng ta cần hiểu thế nào cho thấu đáo lời căn dặn của Người?

 
Trong lời dặn dò, khuyên răn mang tính cương quyết và động viên của Bác Hồ với các em học sinh, Bác đã dùng những từ ngữ, hình ảnh đẹp đẽ, trang trọng. "Non sông tươi đẹp" nghĩa là một quốc gia độc lập, do nhân dân có quyền làm chủ, đặc biệt là có sự phát triển về mọi lĩnh vực. Bên cạnh đó, yếu tố thiên nhiên xanh tươi và môi trường sạch sẽ vẫn hết mực quan trọng và đảm nhiệm một vai trò lớn trong việc nâng đất nước ta lên một tầm cao mới. “Đài vinh quang” là vạch đích của sự thành công vượt bậc và mỹ mãn, cũng chính là vị trí mà Bác mong muốn non sông ta hướng đến. “Cường quốc năm châu” là tất cả những đất nước hùng mạnh trên khắp thế giới, có nền kinh tế và văn hóa xã hội phát triển tối đa. Sở dĩ Người đã gửi gắm cho thế hệ học sinh trẻ tuổi nhân ngày khai trường những lời lẽ tốt đẹp ấy là để nhấn mạnh vai trò của các em học sinh nói riêng, của thế hệ trẻ nói chung đối với tương lai và tiền đồ của dân tộc. Từ đó, ta có thể hiểu được câu nói của chủ tịch Hồ Chí Minh không những khẳng định vai trò của thế hệ trẻ đối với đất nước mà còn ngụ ý các bạn trẻ cần xác định được nhiệm vụ của bản thân để chăm chỉ học tập tốt và nỗ lực nhiều hơn nữa để sau này có thể trở thành một người công dân có ích. Tuổi trẻ là quãng thời gian dưới bốn mươi tuổi của một đời người và cũng là là quãng thời gian đẹp nhất. Là lúc ta cảm thấy căng tràn sức sống, tràn ngập hoài bão, khát vọng, không ngại khuất phục trước khó khăn và sẵn sàng để chinh phục những ước mơ tương lai của mình. Tuổi trẻ là thế hệ “măng non” sắp phát triển thành “tre già” mang ý nghĩa vô cùng lớn lao và đầy nhiệt huyết. Trong sự phát triển ngày nay, tuổi trẻ là giai đoạn để học tập, tích lũy kiến thức, kinh nghiệm và bắt đầu có đủ điều kiện, đủ ý thức để nhận biết vai trò của mình đối với bản thân, cộng đồng để đóng góp cho cuộc sống nói riêng của cá nhân và nói chung của xã hội. Tuổi trẻ của mỗi dân tộc, mỗi thời đại mãi mãi là lớp người tiên phong trong cuộc xây dựng đất nước không ngừng, là tài nguyên vô giá và là niềm tự hào sáng giá muôn đời. Bên cạnh đó, tuổi trẻ còn là một lớp nhân tố rạng rỡ làm chủ quốc gia, cương lĩnh dân tộc, giúp ích cho tương lai đất nước ngày càng phát triển mạnh mẽ. Tương lai chính là đời sống về sau, thời gian sẽ đến sau này, là khoảng thời gian sau khi đã thay đổi, đổi mới. Tương lai còn được xem là “bộ não tiến hóa của con người”, là khi mà con người đã đạt đến mức khoa học kỹ thuật tối đa. Vậy, tương lai đất nước là con đường dài phía trước với nhiều biến đổi của dân tộc. Là vận mệnh của đất nước mà mỗi công dân sẽ góp phần xây dựng, phát triển. Trong đó quan trọng nhất là thế hệ trẻ. Sau bốn nghìn năm dựng nước và giữ nước, truyền thống dân tộc kế thừa và từng ngày phát triển các giá trị đồng thời phát minh những giá trị đáng quý to lớn là cái cốt yếu trong công cuộc góp phần đổi mới đất nước. Lực lượng mang trong mình sự mệnh thắp sáng và hoàn thiện trọng trách to lớn ấy chính là thế hệ thanh niên trẻ tuổi.
 
Thế kỷ XXI – thế kỷ của sự không ngừng nỗ lực nâng cao đời sống kinh tế, văn hóa xã hội, thế hệ trẻ được tự do tìm tòi, học tập, lao động, phấn đấu và trưởng thành trong thời kỳ hòa bình, trong sự ổn định về chính trị. Bên cạnh đó, những mầm non này của đất nước còn được thừa hưởng những thành quả công nghiệp hóa, hiện đại hóa của thế hệ cha anh dẫn lỗi đi trước để tiếp nối những bước chân theo dòng thời gian hướng tới một tương lai đất nước hưng thịnh. Được lợi thế năng động, sáng tạo, giàu nhiệt huyết, không ngần ngại khó khăn, tuổi trẻ là lớp người có khả năng làm giàu vốn hiểu biết, tiếp nhận trình độ khoa học công nghệ kỹ thuật tiên tiến. Ngoài ra, thế hệ thanh thiếu niên trẻ tuổi còn được xã hội và gia đình dành cho nhiều cơ hội học tập, phát triển toàn diện mọi mặt để có trình độ học vấn, chuyên môn cao hơn các lớp người đi trước. Chính nhờ vào những ưu thế to lớn ấy, tuổi trẻ đã, đang và luôn là một lực lượng quan trọng đảm nhiệm sự nghiệp cống hiện, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thiêng liêng. Bởi thế hệ những người trẻ tuổi là lực lượng nòng cốt, là chủ nhân chính tạo nên tương lai xán lạn của non sông Việt Nam ngày một hùng mạnh. Thế hệ học sinh hôm nay đang ngày ngày cắp sách đến trường với ước muốn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cần phải có những kiến thức từ cơ bản đến nâng cao, từ trong nước ra đến nước ngoài, năm châu bốn bể đều phải tường tận, hiểu sâu nắm kỹ. Chỉ có như thế mới giúp ích được cho nước nhà. Để có tri thức, nhiệm vụ của tuổi trẻ với tương lai không còn sự lựa chọn nào khác ngoài việc phải đổ mồ hôi sôi nước mắt trước kho tàng kiến thức – vốn quý tinh hoa của toàn nhân loại. Mỗi học sinh, sinh viên phải là những người trẻ sở hữu những tri thức tiến bộ nhất, phù hợp với xu hướng văn minh của thời đại, của loài người thì mới có thể đưa đất nước ta vào quỹ đạo của những nước thịnh vượng. Thế giới đang ngày càng phát triển như vũ bão, phạm vi ảnh hưởng của Cách mạng Công nghiệp lần thứ Tư ngày càng thêm rộng lớn. Do đó, đất nước buộc phải phát triển về khoa học kỹ thuật. Để thực hiện được những mong muốn cho tương lai một đất nước phồn vinh, tươi sáng, chỉ có con đường duy nhất là học tập. Từ đó, việc rèn luyện, học hỏi, cải thiện của thế hệ trẻ mang tầm ảnh hưởng rất lớn và quan trọng, thiết yếu đến tương lai của đất nước. Tuổi trẻ được xem là sức sống kỳ diệu của đất nước, là tương lai của đất nước, một đất nước có phồn thịnh được hay không là nhờ vào thế hệ ấy.
 
Lịch sử thời cận đại và hiện đại Việt Nam đã ghi dấu biết bao nhiêu anh hùng hào kiệt, tài trí, tài năng. Đang ở thời kỳ tuổi trẻ thanh xuân nhưng họ đã lập nên kỳ tích vinh quang, ghi tên mình vào lịch sử hiển hách của nước nhà. Thuở xưa, Trần Quốc Toản – chàng trai đến hội nghị Bình Than mong được bàn việc nước với bàn tay không bóp nát quả cam vua cho đã về lập đội quân, làm nên những chiến công xuất sắc. Những con người tài năng, xuất chúng như Lý Công Uẩn, Trần Quốc Tuấn sở dĩ có những đóng góp vĩ đại được công nhận đến muôn đời sau là bởi các vị tiền nhân ấy đã chăm chỉ luyện rèn, học tập từ thời còn trẻ. Ngày nay, Lê Bá Khánh Trình được mệnh danh là “cậu bé vàng của Toán học Việt Nam” cũng là một ví dụ điển hình về tấm gương nỗ lực luyện rèn từ tấm bé. Nhờ có quá trình của tuổi trẻ ấy, ông mới có thể đoạt được giải nhất và giải đặc biệt với điểm số tuyệt đối ở cuộc thi Olympic Toán Quốc Tế ở London đáng tự hào và đã đem vinh quang, hãnh diện về cho đất nước. Tuổi trẻ của Trần Đại Nghĩa là chuỗi những tháng ngày gian khổ, nghèo khó nhưng không vì thế mà tuổi trẻ của ông mất đi đam mê hăng say, ước mơ và tâm huyết. Nhờ có sức sống, nghị lực và ý chí vươn lên, sau này Trần Đại Nghĩa đã trở thành một nhà bác học, giáo sư, kỹ sư quân sự tài giỏi, góp công lớn cho Tổ quốc. Lê Văn Tám cảm tử quân đốt kho pháo của Pháp, Tô Vĩnh Diện lấy thân mình chắn pháo, Phan Đình Giót bịt lỗ châu mai,… là những người anh hùng, chiến sĩ dũng cảm một thời đại vì nước quên thân, “gan không núng, chí không mòn”. Họ đã hy sinh tuổi trẻ của mình, đã hiến dâng cả tuổi trẻ thanh xuân cho cách mạng, cho Tổ quốc, cho nhân dân và tương lai một đất nước độc lập, thống nhất. Isaac Newton, Thomas Edison,… những nhà bác học, nhà phát minh của nước ngoài cũng là một trong những người có thời thơ ấu khó khăn, bấp bênh, từng phải đối mặt với chuyện không được đi học như bao bạn đồng trang lứa. Nhưng niềm khao khát được phát triển, được cải thiện, thử thách bản thân vào tuổi trẻ cháy bỏng đã đưa họ lên tầm cao mới. Từ đó, họ đã có thể cống hiến hết mình cho sự đổi mới và giúp ích cho toàn nhân loại. Do đó, tuổi trẻ chính là tiền đồ rộng mở cho đất nước, là đầu tàu dẫn lối cho con tàu “đất nước” tiến tới một tương laichính là tương lai của đất nước, của xã hội.
 
Hơn ai hết, tuổi trẻ của Bác Hồ vẫn mãi mãi là một tấm gương sáng rực rỡ. Ôi, những gì Bác dành cả tuổi trẻ, cả cuộc đời để khám phá, cống hiến đâu chỉ mang ý nghĩa trong những tháng năm xưa mà là trường tồn với tương lai dân tộc, trường tồn với thời gian. Vị chủ tịch nước vĩ đại đã từng bôn ba khắp năm châu bốn biển để tìm đường soi sáng dân tộc, tìm đường cứu nước diệt giặc dẫu có phải trải qua những bão táp nơi đất khách quê người, những tháng năm dường như là mù mịt của dân tộc. Ngoài trí tuệ uyên bác của một người có trình độ học vấn đáng nể, Bác còn chinh phục mọi người bằng đạo đức xứng đáng để cả dân tộc và các bậc trí thức phải kính trọng muôn đời. Bác hồ cũng đã từng nhận định rằng: “Một năm khởi đầu từ mùa xuân. Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”. Bằng những dòng ngắn gọn, đầy tươi mới và hàm súc, Bác đã khẳng định được tầm quan trọng và sự ảnh hưởng lớn lao của tuổi trẻ mỗi con người đối với tương lai của dân tộc.
 
Những tấm gương của các vị tiền nhân trong các trang sử mang đầy khí phách hào hùng ấy là để những mầm non đang từng ngày trỗi dậy có ý thức tự giác về trách nhiệm của bản thân, khơi dậy niềm khao khát cống hiến và niềm tự hào dân tộc mãi muôn đời. Tương lai đất nước không những phụ thuộc vào tuổi trẻ mà còn chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác nhau như truyền thống văn hóa dân tộc, các cuộc cách mạng quá khứ và tương lai, những thế hệ đã hy sinh cho đất nước. Bên cạnh những mầm non phấn đấu từng ngày rèn luyện về nhiều lĩnh vực khác nhau để phát huy những lợi thế vốn có để phát triển, cải tiến cơ đồ của đất nước thì vẫn có một số thành phần trong thế hệ trẻ không thích học tập và lười biếng hoạt động. Hiện nay, vẫn có khá nhiều những người trẻ tuổi chỉ thích ăn chơi, hưởng thụ hoặc sống vật vờ, sống không mục đích, không ước mơ, không ý chí, đam mê. Thế hệ héo tàn, bạc nhược ấy sẽ khiến đất nước suy thoái, lạc hậu. Nhắc đến nhiệm vụ của thế hệ trẻ, học hành được xem trọng và là cần thiết hàng đầu. Tuy nhiên, có những học sinh xem thường việc học, luôn nghĩ rằng đó là một công việc nặng nhọc. Là thời đại của công nghệ, của khoa học kỹ thuật, ai giàu lượng kiến thức về công nghệ, giàu tri thức, người đó chắc chắn sẽ nắm trong tay chìa khóa vàng mở ra cánh cửa tuyệt diệu cho từng bước cải tiến, đổi mới của đất nước. Ngoài việc có mục đích, kế hoạch học tập, chúng ta còn cần sắp xếp, phân bố thời gian hợp lý và phương pháp đúng đắn, hiệu quả. Song song với việc trau dồi kiến thức, kỹ năng, ta còn cần phải tu dưỡng rèn luyện tính cách, đạo đức tốt đẹp. Chỉ có như thế, chúng ta mới có thể trở thành con người tài đức vẹn toàn. Vì vậy, nhờ vào tuổi trẻ cố gắng bền bỉ để phát huy những lợi thế vốn có mà ta có thể góp phần vào sự nghiệp vun trồng, phát triển và bảo vệ đất nước Việt Nam thân yêu.
 
Gương mặt sáng ngời của tuổi trẻ hôm nay chính là tương lai ngày mai của đất nước. Mỗi học sinh chúng ta là chủ nhân tương lai, là niềm tự hào và hãnh diện của dân tộc. Do đó, mỗi chúng ta đều phải xác định được và hiểu rõ về vai trò, trách nhiệm của bản thân đối với quê nhà, Tổ quốc. Thế hệ thanh niên trẻ tuổi cần phải tích cực, hăng say, sáng tạo, căng tràn đam mê nhiều hơn nữa để tuổi trẻ đi lên với nhịp sống sôi nổi và hào hùng. Chỉ có như thế, non sông Việt Nam mới có thể tiến những bước đi nhanh chóng, vững chãi trong con đường đạt đến đỉnh vinh quang, hưng thịnh và cùng sánh vai với các cường quốc trên thế giới.      
        
 

Hết.

Chúc mọi người học tốt nhé ❤