Ngân Hàng Thế Giới (WB)

Chúng ta đang sống trong một thế giới với mức thu nhập hằng năm của cả thế giới là 31 nghìn tỉ dollar và ở một số nước trung bình một người có thu nhập hơn $40,000 một năm. Nhưng trong lúc đó, 2.8 tỷ người, tức là hơn một nửa dân số của các quốc gia đang phát triển, lại có thu nhập chưa tới 1 dollar 1 ngày.

Do đó, mỗi ngày có khoảng 33,000 trẻ em bị tử vong tại các nước đang phát triển. Tại các quốc gia này mỗi phút có hơn một phụ nữ bị qua đời trong lúc sinh con. Cảnh nghèo khó khiến cho hơn 100 triệu trẻ em - phần lớn là các em gái, không được đến trường. Trong khi dân số tiếp tục tăng nhanh, ước tính khoảng 3 tỷ người trong vòng 50 năm tới thì thách thức giảm đói nghèo là rất to lớn. Để giúp nâng cao mức sống ở các nước đang phát triển bằng cách chuyển các nguồn tài trợ từ các nước công nghiệp phát triển thì nhân hàng thế giới_WB được thành lập!

Quá trình hình thành:

Năm 1929-1933 nổ ra khủng hoảng kinh tế ở phương Tây à nền kinh tế tư bản chủ nghĩa càng xấu đi. . Sau chiến tranh thế giới lần thứ nhất, nền kinh tế thế giới phát triển rất không đều à Mỹ bắt đầu lập ra tổ chức tài chính quốc tế.

Tháng 11 năm 1943, Mỹ đưa ra ý kiến thành lập Ngân hàng tái thiết và phát triển của Liên hợp quốc.

Tháng 7 năm 1944, Liên hiệp quốc quyết định thành lập quỹ tiền tệ quốc tế và Ngân hàng tái thiết và phát triển quốc tế (IBRD) sau này trở thành “ngân hàng thế giới”.

Sự phát triển:

Tháng 6-1946, Ngân hàng Thế giới chính thức bước vào hoạt động với đơn xin vay vốn đầu tiên của Chile, Tiệp Khắc, Đan Mạch, Pháp, Luxemburg và Ba Lan.

Năm 1947 khoản vay đầu tiên trị giá 250 triệu USD được cung cấp cho nước Pháp.

Ngân hàng Thế Giới( WB ) hiện có hơn 184 quốc gia thành viên với khoảng 10.020 nhân viên.

Đặc điểm hoạt động và mục đích sử dụng vốn của WB:

WB thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế và xã hội ở các nước đang phát triển thông qua trợ giúp kĩ thuật, cho vay vốn dự án đối với các chính phủ.

WB huy động vốn từ những thị trường tài chính quốc tế và sử dụng chúng trong các dự án phát triển ở các nước đang phát triển

WB có năm thể thức cho vay chủ yếu:

1) Vay vốn đầu tư: dựa trên những dự án của chính phủ các nước tiếp nhận. Khoản vốn này có lãi suất cao hơn lãi suất thị trường với thời hạn 15 - 20 năm; thời gian ân hạn tới 5 năm.

2) Vay vốn điều chỉnh: trợ giúp chương trình cải cách kinh tế của các nước tiếp nhận nhằm khôi phục tăng trưởng kinh tế và cán cân thanh toán của nước đi vay. Kể từ khi có suy thoái kinh tế toàn cầu những năm 1980, WB mở rộng phạm vi hoạt động cho vay tới những khoản vay điều chỉnh ngành và cơ cấu.

3) Đồng tài trợ: WB phối hợp với khu vực tư nhân, tổ chức song phương hoặc đa phương, và các tổ chức chính phủ tài trợ cho một số chương trình của mình.

4) Quỹ tín thác: được đóng góp từ những quốc gia tài trợ, tổ chức đa phương, các tổ chức phi chính phủ, quỹ và tổ chức tư nhân khác tập trung vào những dự án trợ giúp kĩ thuật ở các nước đang phát triển. Hiện nay, IBRD có trên 850 quỹ tín thác.

5) Trợ giúp kĩ thuật: cung cấp nguồn lực và chuyên gia cho các nước đang phát triển để xây dựng những thể chế cần thiết cho quá trình phát triển.

Nhiệm vụ và chức năng của Ngân hàng thế giới WB:

-         Chống đói nghèo và cải thiện mức sống cho người dân ở các nước đang phát triển.

-         WB cung cấp các khoản cho vay, các dịch vụ cố vấn chính sách, hỗ trợ kỹ thuật và chia sẻ kiến thức cho các nước có thu nhập quốc dân trung bình và dưới mức trung bình.

-          WB thúc đẩy tăng trưởng nhằm tạo việc làm và giúp người nghèo có được các cơ hội việc làm ấy.

Chức năng của WB được phân công cho các tổ chức thành viên thực hiện

I: Việt Nam gia nhập WB:

Ngày 18/8/1956, chính quyền Sài gòn Nam Việt Nam gia nhập WB. Ngày 21/9/1976, nước CHXHCN Việt Nam tiếp quản tư cách hội viên tại WB của Chính quyền Sài gòn cũ.

Cổ phần của Việt Nam tại:

+ IBRD là 968 cổ phần. Tổng số phiếu bầu là 1218, chiếm 0,08%

+ IDA là 14.778 cổ phần. Tổng số phiếu bầu là 19.203, chiếm 0,14%

+ IFC là 446 cổ phần. Tổng số phiếu bầu là 696, chiếm 0,03%

           + MIGA là 388 cổ phần. Tổng số phiếu bầu là 565, chiếm 0,29%

II: Các hoạt động chủ yếu của WB tại Việt Nam:

1:Quan hệ VN - WB  giai đoạn 1978-1993 :

Năm 1978, WB đã cho Việt Nam vay một khoản tín dụng trị giá 60 triệu USD để thực hiện dự án Thuỷ lợi Dầu Tiếng. Tháng 1/1985, IMF và WB  đình chỉ quyền vay vốn của Việt nam do Việt nam mắc nợ quá hạn.

2: Quan hệ VN-WB giai đoạn 1993 đến nay:

Sau một thời gian bị gián đoạn, đến tháng 10/1993, với nỗ lực to lớn và quyết tâm thực hiện cải cách của Chính phủ Việt Nam cùng với sự vận động dàn xếp tài chính thiện chí của các nhà tài trợ thuộc Câu lạc bộ Paris, quan hệ tín dụng giữa WB và Việt Nam đã chính thức được nối lại.

Ngày 14/09/1994: WB chính thức mở Văn phòng tại Hà Nội.

Trong số các tổ chức cho vay thuộc nhóm WB, hỗ trợ tài chính dưới hình thức cho vay ưu đãi và hỗ trợ kỹ thuật của IDA cho Việt nam chiếm vai trò chủ đạo trong mối quan hệ giữa Việt nam với nhóm .Ngoài ra, IFC cũng cho vay các dự án thuộc khu vực tư nhân của Việt Nam với lãi suất thị trường.  MIGA đã ký kết một số hiệp định bảo lãnh cho các dự án đầu tư vào Việt nam.

Tài trợ của WB đối với Việt Nam

Tính đến tháng 31/12/2003, WB đã cam kết tài trợ 41 dự án và chương trình cho Việt Nam với tổng số vốn cam kết đạt hơn 4,38 tỷ USD. Tổng số vốn giải ngân tính đến tháng 31/12/2003  đạt hơn 2,18 tỷ USD, chiếm khoảng 50% tổng số vốn cam kết

3: Các tổ chức thành viên của WB tại Việt Nam:

Nhóm Ngân hàng Thế giới cung cấp tín dụng cho Việt Nam thông qua Hiệp hội Phát triển Quốc tế IDA.

Ngoài ra, Nhóm Ngân hàng Thế giới còn tài trợ cho Việt Nam thông qua tổ chức hỗ trợ cho doanh nghiệp tư nhân của mình là Công ty Tài chính Quốc tế IFC.

Nhờ những thành tựu phát triển và cải cách, Việt Nam đang từng bước trở thành nước nhận vốn vay/viện trợ lớn nhất của WB.

Về hiệu quả thực hiện, theo đánh giá của WB, các dự án thực hiện nhìn chung có hiệu quả. Năm 2004 Việt Nam được đánh giá là 1/3 nước đứng đầu về hiệu quả thực hiện dự án, đặc biệt khi xét tới những tác động đem lại của dự án tới giảm nghèo, cải cách chính sách và thể chế

Hoạt động hỗ trợ của WB cho Việt Nam trong những năm gần đây đang ngày càng tiến tới sự hài hoà và đơn giản hoá thủ tục với Việt Nam.